واردات از روسیه به ایران

روسیه پهناور ترین کشور جهان با داشتن 14 مرز زمینی و اتصال به دریای برینگ، دریای ژاپن، دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک یکی از مهمترین قدرت های اقتصادی، نظامی و سیاسی جهان امروز است که چندیست از مهمترین شرکای تجاری و سیاسی ایران محسوب می شود. تجار ایرانی از دیرباز با صادرات محصولاتی مانند میوه و تره بار با این کشور مراوداتی داشته اند اما امروزه خواسته دو کشور ایران و روسیه بر این است تا روابط تجاری و فرهنگی گسترده تری با یکدیگر داشته باشند.
شرکت حمل و نقل بین المللی ایساتیس راه پارس با شناخت نیاز امروز تجار برای حمل کالا به روسیه (تمامی شهرها) و بلعکس حمل کالا از روسیه به تمام نقاط ایران زمین، از طریق ارسال هوایی، دریایی و زمینی با راه اندازی ناوگان حمل زمینی با تجربه به صورت مستقیم باماشین های کفی، چادری و یخچال دار در این مسیر با توانایی حمل هر گونه باری در خدمت مشتریان عزیز خود می باشد.
برای انجام هر گونه مشاوره جهت تجارت با روسیه و حمل بار به این کشور و دریافت اطلاعات تماس با رایزن بازرگانی جمهوری اسلامی ایران در کشور روسیه راه ارتباطی خود را از طریقه صفحه ارتبط با ما انتخاب نمایید.
در مقاله زیر تلاش شده درباره بخشی از آنچه برای تجارت با روسیه باید بدانیم اطلاعات مفیدی در اختیار شما قرار گیرد.

روسیه پهناورترین کشور جهان است که در شمال اوراسیا قرار دارد. روسیه با ۱۴ کشور آسیایی و اروپایی مرز زمینی دارد و با کشورهای پیرامون دریای برینگ، دریای ژاپن، دریای خزر، دریای سیاه، و دریای بالتیک ارتباط دریایی دارد.

روسیه با ۱۷,۰۷۵,۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت، پهناورترین کشور جهان است. این کشور در عرضهای بالای جغرافیایی واقع شده‌است و بیشتر مناطق کشور سردسیر و کم بارش است. به همین دلیل بیشتر مناطق این کشور (به ویژه سرزمین بزرگ سیبری) خالی از سکنه هستند و کشاورزی در این مناطق میسر نیست. پایتخت روسیه شهر مسکو است که در باختر و بخش اروپایی کشور است و بزرگترین شهر اروپا است.

روسیه با حدود ۱۴۳ میلیون نفر (در سال ۲۰۱۳) جمعیت نهمین کشور پرجمعیت دنیاست. تراکم جمعیت روسیه ۸٫۴ نفر در هر کیلومتر مربع است که از پایینترین نرخهای تراکم جمعیت در جهان است. همچنین نرخ رشد جمعیت در این کشور منفی است. بیشتر جمعیت روسیه در غرب این کشور (بخش اروپایی) زندگی می‌کنند. بر اساس سرشماری سال ۲۰۱۰ حدود ۸۱ درصد از مردم این کشور از قومیت روس هستند. در مجموع ۱۶۰ گروه قومی در این کشور زندگی می‌کنند. تاتارها ۳٫۹ درصد جمعیت روسیه را تشکیل می‌دهند و بزرگترین اقلیت قومی این کشور محسوب می‌شوند.

زبان رسمی روسیه، زبان روسی است؛ ولی ۲۷ زبان رسمی دیگر نیز در جمهوری‌ها و مناطق خودگردان این کشور وجود دارد. روسیه کشوری فدرال با تقسیمات کشوری پیچیده‌ایست و شامل ۸۳ واحد فدرال از جمله ۲۱ جمهوری خودگردان می‌شود.

روسیه تا پیش از قرن هجدهم یک حکومت نه چندان نیرومند در خاور اروپا بود و وسعت آن چندان زیاد نبود. تا اینکه در آغاز قرن ۱۸ میلادی و با اصلاحاتی که تزار پتر بزرگ انجام داد، این کشور به یک امپراتوری پهناور و نیرومند تبدیل شد. در سال ۱۹۱۷ انقلاب کمونیستی در این کشور به وقوع پیوست و نام کشور به «اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی» تغییر یافت. روسیه، با عنوان جمهوری فدراتیو روسیه شوروی، مهمترین و بزرگ‌ترین جمهوری در اتحاد جماهیر شوروی بود. در سال ۱۳۷۰ (۱۹۹۱) شوروی پس از جنگ سرد طولانی با غرب فروپاشید و فدراسیون روسیه به جای آن نشست.

واحد پول روسیه روبل است. روسیه با تولید ناخالص داخلی ۲۱۱۸ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۳ هشتمین اقتصاد بزرگ جهان (ششمین بر مبنای قدرت برابری خرید) بوده‌است. روسیه پس از فروپاشی شوروی به اقتصاد بازار روی آورده‌است و به منابع طبیعی عظیم خود متکی است. درآمد سرانهٔ این کشور در سال ۲۰۱۳ بیش از ۱۸ هزار دلار (بر مبنای قدرت برابری خرید) که این کشور را در رتبه پنجاه‌وهفتم دنیا قرار می‌دهد. این کشور یکی از پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل، عضو گروه هشت، شورای اروپا، سازمان تجارت جهانی، سازمان همکاری شانگهای و کشورهای مستقل همسود است.

اکنون ولادیمیر پوتین رئیس جمهور و دمیتری مدودف نخست وزیر روسیه‌است. سیاست کنونی روسیه، همکاری و عدم تنش با غرب و تلاش برای اتحاد کشور است؛ ولی به خاطر گسترش ناتو به شرق و پس از درگیری با گرجستان بر سر اوستیای جنوبی و الحاق کریمه به خاک خود، روابط روسیه و غرب به تیرگی گراییده‌است.

تجارت خارجی روسیه

تجارت خارجی روسیه همچون وضعیت اقتصادی آن تا سال ۲۰۱۲ – ۲۰۱۳ وضعیت نسبتاً مساعدی داشت تا اینکه در این سال متأثر از امواج بحران اقتصاد بین المللی و پس از آن در سال ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ با اعمال تحریم های غرب علیه این کشور و خصوصاً کاهش بهاء نفت در بازار جهانی با چالش هایی مواجه شده است. هرچند بخش عمده تجارت خارجی روسیه را نفت، گاز، میعانات نفتی و محصولات وابسته تشکیل می دهد، اما این کشور در زمینه های صنعتی و کشاورزی نیز از قابلیت های خوبی برخوردار است. در این شرایط، با توجه به اینکه به نظر نمی رسد فشارهای خارجی از جمله تحریم ها علیه روسیه در کوتاه مدت کاهش یابد، لذا، مسکو افزون بر تأکید بر تأمین نیازهای خود از بازار داخل، در پی افزایش تجارت با کشورهای آسیایی و خاورمیانه برآمده است که همین مسئله پتانسیل هایی را برای همسایگان آن از جمله ایران فراهم می کند.

تجارت دوجانبه ایران و روسیه

تهران و مسکو با وجود تعاملات زیاد سیاسی، مبادلات تجاری ناچیزی دارند، به‌طوری‌که تبادلات تجاری دوجانبه درصد اندکی از تجارت خارجی آنها را شامل می‌شود. اقلام عمده صادراتی ایران به روسیه را میوه جات، خشکبار، سبزیجات، پسته و انگور خشک شامل می‌شود و عمده‌ترین محصولات وارداتی از روسیه نیز غلات، چوب، کاغذ، ماشین الات و فلزات هستند. یکی از موانع عمده برای فعال کردن پتانسیل های موجود در تجارت دو کشور، مسائل سیاسی از جمله تحریم ها علیه ایران است که دو طرف امیدوارند با برطرف شدن آنها، حجم مبادلات را افزایش دهند. اعمال تحریم های غرب علیه روسیه در سال ۲۰۱۴ و ادامه آنها در سال ۲۰۱۵، در کنار ایجاد برخی مشکلات، فرصت هایی جدیدی برای تجارت دوجانبه میان مسکو و تهران به وجود آورده است. به رغم این تحریم ها، دو طرف بر افزایش سطح تبادلات تجاری تأکید کرده اند که بر اساس آن، افزون بر حوزه های انرژی و کشاورزی که طرفین هم اکنون در آن مشغول مبادلات هستند، قرار است در حوزه فنی از جمله ساخت و مدرنیزاسیون نیروگاه‌های جدید نیز همکاری های جدیدی پیگیری شوند.

مزیت نسبی ایران در صادرات به روسیه

فدراسیون روسیه با داشتن جمعیت ۱۴۶ میلیون نفری در گستره‌ای به وسعت ۱۷ میلیون کیلومتر مربع و با داشتن ذخایر غنی از مواد اولیه می‌تواند همزمان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان محصولات صنعتی به کشورمان و یکی از بازارهای هدف برای کالاهای مصرفی ایران در حوزه‌های مختلف تجاری و صنعتی باشد.

شهر مسکو به عنوان یکی از گرانترین شهرهای جهان و پرجمعیت ترین شهر اروپا با بیش از ۱۲ میلیون نفر جمعیت یک شهر توریستی و نمایشگاهی در جهان است که بیشترین شرکت‌های روسی در این شهر به ثبت رسیده‌اند. بیشترین گردش مالی روسیه در این شهر انجام می‌شود و به تنهایی ۱۷ درصد خرده فروشی را به خود اختصاص داده است. این شهر پنجمین شهر بزرگ جهان و دارای ۴ فرودگاه بین المللی است. سطح درآمد مردم مسکو نسبت به سایر مناطق روسیه بیشتر بوده و نرخ بیکاری در آن ۱ درصد است. تولید ناخالص داخلی شهر مسکو بر اساس آمار سال ۲۰۱۴ اعلام شده از سوی موسسه بروکینگز برابر با ۵۵۳ میلیارد دلار بوده است.

از نظر تجاری میزان تعرفه اعمال شده بر کالاهای وارداتی به روسیه، بین پنج تا پنجاه درصد در نوسان است. ولی میانگین تعرفه ورود کالاها به این کشور در حدود ۱۴.۹۲ درصد است. همچنین متوسط تعرفه کالاهای کشاورزی برابر با ۲۶.۲ درصد و متوسط تعرفه کالاهای صنعتی ۱۲.۶۹ درصد می باشد. مالیات بر ارزش افزوده کالاهای وارداتی بر اساس ۱۸ درصد ارزش سیاهه در گمرکات روسیه دریافت می شود. این کشور بر اساس نظام عمومی ترجیحات به کشورهای در حال توسعه از جمله ایران ۲۵ درصد تخفیف در تعرفه‌های گمرکی اعطا می کندکه از جمله مزیت‌های نسبی صادرات به روسیه است.

برخی از ویژگی‌های اقتصاد روسیه را می‌توان به صورت مختصر در قالب‌های ذیل معرفی نمود:
– تولید ناخالص ملی (رقم ۱۸۶۱ میلیارد دلار)
– رسیدن حجم تجارت خارجی با دنیا به رقم ۳۶۹۶۸ میلیون دلار که ۲۱۸۶۰ میلیون دلار صادرات و ۱۵۱۰۸ میلیارد دلار واردات می‌باشد.
– تولید نفت روسیه به میزان ۱۰ میلیون و ۴۸۵ هزار بشکه که جایگاه اول را در دنیا به خود اختصاص داده است.
– تشکیل اتحادیه گمرکی در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا با کشورهای قزاقستان، بلاروس، ارمنستان، قرقیزستان و تلاش جهت تبدیل آن به یک بلوک بزرگ اقتصادی
فرصت‌های موجود در روابط تجاری دو کشور ناشی از شرایطی است که در ادامه به برخی از مهم‌ترین آنها اشاره می‌شود:

تنوع موجود در تولید کالاهای صنعتی در بازار روسیه و تقاضای روزافزون برای مصرف محصولات مختلف یکی از این ویژگیها است. مساله دیگر قیمت تمام‌شده پایین تولیدات صنعتی ایران نسبت به روسیه است که دلیل عمده آن پایین بودن هزینه‌های انرژی برای مصارف صنعتی و حمل ونقل و دستمزد کارگر می باشد.

مساله کاهش هزینه‌های حمل و نقل به دلیل فاصله نزدیک بین دو کشور نیز موجب تسهیل در تجارت ایران و روسیه می‌شود. این ارتباط بیش از همه از طریق کشتیرانی در دریای خزر و تردد کامیون‌ها صورت می‌گیرد. همچنین سعی شده است از طریق برقراری خطوط منظم هوایی میان شهرهای مختلف دو کشور و تنوع بخشی در شرکت‌های هواپیمایی و امضای اسناد حمل و نقل هوایی به این روند کمک شود. روابط سیاسی خوب بین دو كشور نیز می‌تواند در توسعه همکاری‌های اقتصادی و افزایش صادرات به روسیه موثر باشد.

می‌توان به صورت خلاصه مزیت‌های اقتصادی روسیه برای اقتصاد کشورمان در حوزه صنعتی و تجاری را در چارچوب اولویت‌های صادراتی ایران به روسیه به شرح ذیل برشمرد:
• صادرات محصولات پتروشیمی و شیمیایی به روسیه. سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو موفق گردیده با همکاری مجتمع‌های پتروشیمی کشورمان بخشی از نیازمندیهای بازار داخلی روسیه به محصولات پتروشیمی را مرتفع نماید. تولیدات پتروشیمی ایران به دلیل کیفیت بالا و قیمت تمام‌شده کمتر، مورد اقبال مصرف‌کننده‌های روسی می‌باشند.
• صنعت خودرو و قطعات خودرو. در سال‌های گذشته سفارت ایران توانست مجوز صادرات محصول سمند به بازار روسیه را اخذ نماید. ایران خودرو از سال ۲۰۰۷ فعالیت خود در بازار روسیه را آغاز و تا سال ۲۰۰۹، دوازده هزار خودرو به روسیه صادر کرد. اما در سال ۲۰۰۹ میلادی به دلیل استانداردهای حاکم بر بازار خودرو روسیه و به دلیل عدم تطابق محصولات با آن استانداردها صادرات به روسیه متوقف شدو کارخانه ایرانخودرو مجبورگردیدبازار روسیه را از طریق بلاروس مدیریت نماید. از سال ۲۰۱۲ همزمان با تغییر در کیفیت خودروهای تولیدی فعالیت برای ورود مجدد به بازار روسیه آغاز و نهایتا اواخر سال ۲۰۱۳ مجوز صادرات به روسیه کسب شد.
• محصولات غذایی، میوه، تنقلات ومحصولات كشاورزی
• صنایع‌دستی، فرش، چرم و محصولات نساجی

مراحل انجام صادرات

انجام صادرات و فروش کالا در بازارهای خارجی از ظرائف و حساسیتهای خاصی برخوردار است، که عدم توجه به آنها ممکن است سرمایه گذاری های انسانی و مالی را در این خصوص به هدر دهد. صادرات مانند هر کار تجاری دیگر نیازمند آینده نگری، برنامه ریزی، آشنایی با روشهای علمی، تحرك لازم و جلب اعتماد خریداران خارجی است. مراحل صدور کالا را میتوان به شرح زیر فهرست نمود:
۱- بازاریابی: اولین و مهمترین قدم در انجام صادرات است. بازاریابی یعنی شناخت بازارهای خارجی و راههای نفوذ به آن که دستیابی به ا ین شناخت از طریق مذاکره با خریداران، استفاده از اطلاعات و آمارهای رسمی، شرکت در نمایشگاههای بین المللی، تماس با رایزن های بازرگانی در سفارتخانه ها و اتاق های بازرگانی و همچنین استعلام از موسسات بین المللی و مراکزی که در این مورد خدمات ارائه می دهند امکانپذیر است. همچنین شناسائی کالاهای رقیب و کیفیت وقیمت آنها در بازار موردنظر و استفاده از روشهای تبلیغاتی برای معرفی کالا نقش مهمی در موفقیت یک صادرکننده دارند.
۲- صدور پروفرما (پیش فاکتور): صادرکننده باید پروفرما یا پیش فاکتور را که حاوی مشخصات کالا و فروشنده آن است برای خریدار ارسال نماید.
۳- تهیه و تدارك و بسته بندی: صادرکننده در این مرحله باید کالا را تهیه و مطابق با توافق به عمل آمده بسته بندی نماید.
۴- تعیین قیمت صادراتی: صادرکننده برای تعیین قیمت کالاهای صادراتی خود باید به کمیسیون نرخ گذاری مراجعه کند. این کمیسیون مرکب از نمایندگان وزارت بازرگانی، مرکز توسعه صادرات (سازمان توسعه تجارت فعلی)، وزارت صنایع، گمرك ایران و بانک مرکزی می باشند.
۵- کسب مجوز صدور از ارگانها و سازمانهای ذیربط: پس از بازاریابی صادرکننده باید مجوز صدور کالا را از وزارتخانه های صنعتی، کشاورزی و یا بازرگانی کسب نماید. ولی در حال حاضر صدور اغلب کالاها نیاز به مجوز ندارد و فقط برای کالاهای خاصی مجوزهای موردی صادر می شود.
۶- اظهار کالا به گمرك: در این مرحله کالا به گمرك حمل می شود و اظهارنامه خروجی یا صادراتی تنظیم و به گمرك ارائه می گردد. پس از ارزیابی کالا و پلمپ کردن بسته ها جواز خروجی (پروانه صادراتی) اخذ می گردد.
۷- عقد قرارداد حمل و بیمه: صادرکننده با یکی از شرکتهای معتبر حمل و نقل بین المللی قرارداد حمل امضاء می کند و همچنین کالا را تا رسیدن به مقصد بیمه می کند.
۸- دریافت گواهی بازرسی کالا: این گواهی که معمولاً مورد درخواست خریدار است توسط موسساتی که موارد توافق طرفین قرار گرفته است صادر می شود.
۹- صدور فاکتور و اخذ گواهی مبدا: صادرکننده در این مرحله باید فاکتور فروش کالای خود را صادر و به تایید اتاق بازرگانی محل برساند و اتاق بازرگانی گواهی مبدأ کالا را صادر خواهد نمود.
۱۰- ارسال کالا: صادرکننده جواز خروجی را به شرکت حمل و نقل تحویل می دهد و شرکت مزبور براساس آن، بارنامه حمل صادر و کالا را از گمرك بارگیری و به مقصد حمل می کند.

مراحل گام به گام صادرات به روسیه

در دوره نوین روابط تجاری ایران و روسیه، حجم همکاریهای تجاری دو کشور روند خوبی پیدا کرده است، در این کشور همانند دیگر کشورهای جهان راهکارهای ویژه ای برای صادرات وجود دارد که توجه به بعضی نکات ذیل ضروری به نظر می رسد:
– مراجعه به اقلام صادراتی به روسیه از ایران طی سالهای گذشته
– مراجعه به اقلام صادراتی به روسیه از دیگر کشورها طی سالهای گذشته
– مشاوره با سازمان توسعه تجارت ایران و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن
– بررسی اشکال مناسب حمل کالا
– کسب اطلاعات از گمرک روسیه و تخفیفات گمرکی، مالیاتها و عوارض متعلقه
– بررسی قوانین صادراتی ایران و اطلاع از ممنوعیتها و محدودیتها
– لیست قیمت بر اساس شرایط مختلف تحویل
– مشتری یابی از طریق نمایشگاهها، عضویت در هیات تجاری اعزامی، شرکتها و تجار روسی و نهادهای سیاسی و تجاری
– توجه به زمانهای طلایی در ارسال محصولات
– استعلام شرکت مذکور از منابع معتبر
– درخواست کدهای سه گانه شرکت روسی (بانکی، مالیاتی و ثبتی) و استعلام وضعیت شرکت از اداره مالیات روسیه
– توجه به مشخصات تماس شرکت (سایت، ایمیل، تعداد شماره های دورنگار و تلفن)
– درخواست مدارک شرکت (اساسنامه، شرکت نامه و مجوز فعالیت)
– اجتناب از هر گونه پیش پرداخت، حق واسطه گری و رشوه خارج از قرارداد
– عدم اعطای هرگونه وکالت، حق نمایندگی خارج از قرارداد
– تعداد شعب شرکت در نقاط مختلف جهان
– توانمندیهای مالی، تولیدی، لجستیکی شرکت ایرانی
– توانایی ارایه سریع لیست قیمت و پیش نویس قرارداد
– ارایه بروشور و کاتالوگ از سوی شرکت ایرانی
– سوابق فعالیت تجاری در روسیه و سایر کشورها
– دارا بودن امکانات در روسیه (نمایندگی، انبار، حساب بانکی، شریک تجاری، خودرو و …)

نکات مهم در صادرات محصولات غذایی به روسیه:

– توجه به زمان های طلایی در ارسال محصولات به بازار روسیه
– شرط حضور نمایندگان خریدار و فروشنده در زمان های بارگیری و تخلیه در مبدا و مقصد
– انجام معامله براساس قرارداد و طراحی مکانیزم جهت حل وفصل اختلافات ناشی از خرابی محصولات و تقسیم مخاطرات بین فروشنده و خریدار
– استفاده از وسیله مناسب حمل با توجه به محصول و فصل و نیز کنترل سوابق دمایی دستگاه های سردکننده کامیون ها
– توجه به بسته بندی، نظافت و درج اطلاعات به زبان روسی بر روی بسته ها
– توجه به اصل رقابتی بودن بازار روسیه به ویژه در زمینه مواد غذایی جهت محاسبه حاشیه سود
– توجه به رفتار رقبای خارجی در بازار و نحوه عمل آنها
– عدم معامله و ارسال کالا به اشخاص و شرکت های ناشناخته بدون دریافت تضمین
– در صورت تمایل همکاری با تجار ایرانی مقیم روسیه ضمن تحقیق درباره خوشنامی آنها، اخذ تضمین و وثیقه در ایران در برابر ارسال کالا مد نظر قرار گیرد.
– تلاش در جهت انعقاد قرارداد تامین محصول با فروشگاه های زنجیره ای بزرگ در صورت برخورداری از قدرت عرضه
– به کارگیری اشخاص معتمد در بازار روسیه جهت اعلام آخرین تغییرات در رویه و رفتار بازار

راهکارهای بازاریابی و صادرات

روسیه به عنوان یک بازار تجاری رو به رشد محسوب می شود که راهکارهای ویژه ای برای بازاریابی، صادرات و فروش محصولات به این کشور وجود دارد. لذا توجه به نکات زیر ضروری به نظر می رسد:
• مطالعه گزارشهای بازارشناسی و بازاریابی، پیش از ورود به بازار این کشور
• شرکتهای دارای برند تجاری و پذیرفته شده در بازار بورس، بیش از سایر شرکتهای تجاری موفق هستند
• گردآوری اطلاعات به روز و دقیق از علایق مردم و شرایط اقتصادی جامعه
• تجار روسی در خصوص مواردی مانند قیمت، کیفیت، زمان تحویل کالا و چگونگی ارایه خدمات به موقع حساسیت ویژه ای دارند.
• معرفی محصولات و خدمات در نمایشگاههای تخصصی و عمومی
• افرادی که قصد دارند برای تجارت وارد بازار روسیه شوند، می توانند با بخش اقتصادی و رایزن بازرگانی سفارت مشورت نمایند.
• خرید کالا و استفاده از سرویسهای عمومی با پول رایج این کشور انجام می گیرد. البته دلار و سایر ارزهای خارجی را می توان در بانکها، صرافی ها و یا هتلها تبدیل به پول محلی کرد.

برخی مشخصه های بازار روسیه

– بازار روسیه مصرفی است و برخی از مناطق آن تا 85% مصرف کننده محصولات وارداتی هستند.
– مصرف کننده های روسی قبل از کیفیت به قیمت توجه دارند.
– مصرف کنندگان در مسکو تمایل به محصولات جدید دارند؛ در حالی که مصرف کنندگان در سنت پتربورگ در این خصوص محافظه کارترند.
– فروشگاههای هایپرمارکت تسلط قابل ملاحظه ای بر شبکه توزیع خرده فروشی در روسیه دارند.
– محصولات خارجی با سه مشکل موانع تجاری (تعرفه ای، مجوزها و …) موانع مربوط به توزیع کنندگان (کاغذبازی) و قیمت تمام شده محصول روبرو هستند.
– بسته بندی تاثیر مستقیمی در فروش دارد.
– مشارکت در نمایشگاههای روسیه برای یافتن طرف تجاری مفید است.
– روسیه دارای روند کند بروکراسی(دلال‌گری) است و این امر هزینه تمام شده محصول را افزایش میدهد.
– روند کند بروکراسی اداری در روسیه سبب شده تا پرداختهایی جهت تسریع در روند اداری انجام شود.
– بعضی مواقع ورود به بازار روسیه با یک محصول جدید راحت تر از گرفتن سهم بازار محصولات فعلی از دست سایر رقباست.
– اگر توان عرضه و رقابت در شهرهای مهم و بزرگ روسیه را برای محصول حود ندارید بهتر است محدوده های جغرافیایی کوچک را برای عرضه انتخاب کنید.
– علیرغم مشکلات، ورود به بازار روسیه سخت‌تر از ورود به بازار کشورهای اروپایی همچون فرانسه نیست.
– بازار روسیه همچون هر بازار دیگری برای خود قواعد و ویژگی‌هایی دارد، آنها را شناخته و در نظر بگیرید.

مشکلات و چالشها:
– فضای اقتصادی روسیه با ویژگی‌هایی چون مقررات بیش از حد، روند کند بوروکراسی اداری و موانع متعدد اداری شناخته می‌شود.
– تلاش‌ها برای گشایش فضای سرمایه‌گذاری مناسب در روسیه با چالش مواجه است و این کشور با پدیده فرار سرمایه مواجه است. خروج سرمایه از روسیه در سال ۲۰۱۰ معادل ۳۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار، در سال ۲۰۱۱ معادل ۸۰ میلیارد و ۵۰ میلیون دلار، در سال ۲۰۱۲ معادل ۵۴ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار، در سال ۲۰۱۳ معادل ۵۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار، در سال ۲۰۱۴ معادل ۱۵۳ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۵ برابر با ۹/۵۸ میلیارد دلار بوده است. با این حال چنانکه آمار نشان می دهد رقم خروج سرمایه نسبت به دوره زمانی آغاز بحران کریمه کاهش یافته است.
– تولید ناخالص داخلی روسیه در سال ۲۰۱۵ معادل ۱۸۶۱ میلیارد دلار بود که نسبت به سال قبل از آن کاهش یافته است. در سال ۲۱۰۴ این رقم معادل ۲۰۷۹ میلیارد دلار بوده است.
– ۸۰ درصد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در روسیه دارای منشا کشورهای اعمال‌کننده تحریم می‌باشد و جایگزینی این حجم بالا در شرایط اقتصادی و سیاسی فعلی روسیه دشوار می‌باشد.
– دارایی‌های روسیه در اوکراین به ارزش ۳۰ میلیارد دلار در معرض خطر قرار دارد و فعالیت شرکت‌های روسی در کریمه با تحریم از سوی غرب مواجه است.
– اقتصاد روسیه فقط دو درصد تولید ناخالص جهانی را شامل می‌شود و بیش از ۵۰ درصد تجارت روسیه با اتحادیه اروپاست.

نقاط ضعف:
• دشواری ارتباط دو كشور بدلیل عدم آشنایی تجار با زبان های رسمی دو کشور و عدم فراگیری زبان‌های رایج بین‌المللی. متاسفانه تجار کشورمان بر خلاف تجار کشورهای جمهوری آذربایجان و مستقل هم سود آشنایی چندانی به زبان روسی ندارند و این از موانع عمده فعالیت آنان در روسیه می باشد. طرف روس در مقایسه با ایران در آموزش زبان فارسی موفق تر بوده است و سالانه بیش از ۱۰۰ نفر زبان آموز فارسی از دانشگاه های روسیه فارغ التحصیل می شوند. تنها بخش کوچکی از فارغ التحصیلان روس وارد حوزه های تجاری و صنعتی می شوند.
• اختلال در سیستم‌های بانكی و تبادلات پولی میان دو کشور به دلیل برخی ملاحظات.
• ذهنیت تاریخی منفی در دو كشور نسبت به یكدیگر به دلیل تبلیغات و رخدادهای تاریخی. عموما یک جریان رسانه ای در ایران و روسیه وجود دارند که به دلیل سوابق منفی تاریخی ، رویکرد مثبتی به همدیگر ندارند.
• عدم شناخت دقیق صادركنندگان ایرانی از وسعت بازار روسیه و عدم شناخت شركت‌های روسی از توانمندی‌های صادراتی ایران.
• گرانی شهر مسكو و هزینه‌های زیاد سرمایه‌گذاری اولیه. برخی از شرکت‌های ایرانی برای اجاره دفتر در مسکو مشکلات مالی دارند. چنانچه شرکتی بخواهد در مسکو مراکز پخش کالا دایر نماید می‌بایست هزینه زیادی صرف پرداخت اجاره و یا خرید ملک نماید. ایجاد مراکز تجاری با کمک مشترک بخش خصوصی و دولتی می‌تواند یکی از راهکارها برای حل این مشکل باشد.
• برنامه‌ریزی و حضور موفق شرکت‌های خارجی و حمایت‌های خاص برخی دولت‌ها از شركت‌های متبوع
• رقابت‌های منفی صادركنندگان ایرانی در روسیه.
• عدم توجه به كیفیت محصولات صادراتی در بلندمدت. صادرکنندگان ایرانی نباید تنها به سود آنی و کوتاه مدت فکر کنند، بلکه باید محصولاتی به روسیه صادر نمایند که نسبت به نمونه‌های مشابه خارجی دارای کیفیت بالاتری باشد.

مزیت نسبی ایران در واردات از روسیه

روسیه بزرگ‌ترین کشور جهان و دارای ۱۱.۵ درصد خشکی کره زمین می‌باشد که دارای منابع طبیعی فراوان و اقلیمی سرد است و از تنوع قومی، فرهنگی و دینی برخوردار است. این کشور در زمره کشورهای برخوردار از تکنولوژی محسوب می‌شود و با این حال صادرکننده انرژی و مواد خام است. در عرصه بین المللی روسیه کشوری تاثیرگذار در مناسبات جهانی است که اقتصادی نوظهور و متکی به واردات دارد، مصرفی است و البته تراز تجاری آن مثبت است. موقعیت مناسب اقتصادی و صنعتی روسیه باعث گردید در شرایطی که ایران دچار تحریم‌های بین‌المللی بود، از بازار روسیه به ویژه محصولات صنعتی آن به عنوان یک فرصت برای رفع نیازمندی‌های خود استفاده کند.

برخی از ویژگی‌های اقتصاد روسیه را می‌توان به صورت مختصر در قالب های ذیل معرفی نمود:
– تولید ناخالص ملی (رقم ۱۸۶۱ میلیارد دلار)
– رسیدن حجم تجارت خارجی با دنیا به رقم ۳۶۹۶۸ میلیون دلار که ۲۱۸۶۰ میلیون دلار صادرات و ۱۵۱۰۸ میلیارد دلار واردات می‌باشد.
– تولید نفت روسیه به میزان ۱۰ میلیون و ۴۸۵ هزار بشکه که جایگاه اول را در دنیا به خود اختصاص داده است
– تشکیل اتحادیه گمرکی در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا باکشورهای قزاقستان، بلاروس، ارمنستان، قرقیزستان و تلاش جهت تبدیل آن به یک بلوک بزرگ اقتصادی

از سوی دیگر نزدیكی فاصله دو كشور و كاهش هزینه‌های حمل ونقل موجب تسهیل در روابط تجاری می‌شود. در این رابطه شرکت کشتیرانی دریای خزر با داشتن ۲۵ درصد کل کشتی‌ها در این دریا مجموعا ۲۰ درصد بار حمل شده را به خود اختصاص داده است. در همین ارتباط کامیون‌های ایرانی هم پس از عبور از جمهوری آذربایجان از طریق مرز داغستان وارد ایران می‌شوند. سالانه چیزی در حدود ۷۰۰۰ کامیون میان دو کشور تردد می‌نمایند که سهم کامیون‌های ایرانی به نسبت روسی به مراتب بیشتر است.

وجود زیرساخت‌های متنوع برای انتقال كالا (مسیرهای هوایی، دریایی و زمینی)، تجهیز گمرک آستارا با امکانات لازم جهت ترخیص به موقع بار، حضور فعال بخش خصوصی ایران در بندر سالیانکا(واقع در آستاراخان) در دهانه رود ولگا و فعالیت شرکت کشتیرانی دریای خزر برخی از زیرساختهای موجود در زمینه حمل و نقل می باشند. در همین ارتباط سعی شده از طریق برقراری خطوط منظم هوایی میان شهرهای مختلف دو کشور و تنوع بخشی در شرکت های هواپیمایی و امضای اسناد حمل و نقل هوایی به این روند کمک شود.

ارتباطات سیاسی استراتژیك میان دو كشور نیز نکته مهم دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد. هر دو کشور در همسایگی یکدیگر هستند و منافع آنان در بسیاری از مناقشات بین‌المللی همپوشانی دارد. وجود علائق مشترک فرهنگی بین دو كشور به ویژه نسبت به مناطق جنوبی روسیه نیز از دیگر فرصت‌های مزبور است.

عزم ملی موجود در دو كشور به ‌منظور توسعة صادرات غیرنفتی نیز گسترش دهنده مناسبات دو کشور است. هر دو کشور تولیدکننده بزرگ مواد هیدروکربنی از جمله نفت و گاز هستند و به این نکته واقفند که می بایست از درآمدهای نفتی در جهت توسعه سایر بخش های اقتصادی از جمله تقویت تولید داخل استفاده نمود. در این مورد اقداماتی هم در ایران و هم در روسیه در حال انجام است.

می‌توان به صورت خلاصه مزیت‌های اقتصادی روسیه برای اقتصاد کشورمان در حوزه صنعتی و تجاری را در چارچوب اولویت‌های وارداتی ایران از روسیه به شرح ذیل برشمرد:
تقریبا تمام مواد معدنی از جمله: زغال سنگ، نفت، گاز، مواد شیمیایی، فلزات، صنایع سنگین فلزی و هواپیماسازی، صنایع فضایی، خودروسازی، دفاعی و نظامی مانند رادارها و موشک‌ها، کشتی‌سازی، صنایع الکترونیک پیشرفته، تراکتور، راهسازی، وسایل حمل و نقل، ارتباطی، تولید برق، انرژی هسته‌ای، منسوجات، پزشکی، صنایع غذایی، صنایع دستی و مواد معدنی استراتژیک، عناصر خاکی کمیاب، الوار و گندم، شکر، جو، دانه گل آفتابگردان، میوه، شیر و گوشت از جمله مزیت‌های نسبی واردات از روسیه هستند.

مراحل گام به گام واردات از روسیه

انجام واردات و فروش کالا در بازارهای داخلی از ظرائف و حساسیتهای خاصی برخوردار است که عدم توجه به آنها ممکن است سرمایه گذاری های انسانی و مالی را در این خصوص به هدر دهد. واردات مانند هر کار تجاری دیگر نیازمند آینده نگری، برنامه‌ریزی، آشنایی با روشهای علمی، تحرك لازم و جلب اعتماد خریداران داخلی است. مراحل ورود کالا را میتوان به شرح زیر فهرست نمود:
واردكننده كالا شخصی حقیقی یا حقوقی می باشد كه نسبت به ورود كالاهای مورد مصرف در داخل كشور طبق مجوزهای مربوطه اقدام می‌نماید و می‌بایست از مقررات و قانون تجارت كشور خود به طور كامل و از مقررات و قانون تجارت كشور فروشنده نیز مطلع باشد. برای واردات داشتن كارت بازرگانی، كد اقتصادی و چنانچه واحد تولیدی باشد، داشتن پروانه بهره برداری یا پروانه تولید الزامی است.

بازاریابی اولین و مهمترین قدم در انجام واردات است. بازاریابی یعنی شناخت بازارهای داخلی و راههای نفوذ به آن که دستیابی به این شناخت از طریق مذاکره با خریداران، استفاده از اطلاعات و آمارهای رسمی، شرکت در نمایشگاههای بین المللی، تماس با رایزن های بازرگانی در سفارتخانه ها و اتاق های بازرگانی و همچنین استعلام از موسسات بین المللی و مراکزی که در این مورد خدمات ارائه می دهند امکان پذیر است. همچنین شناسائی کالاهای رقیب و کیفیت وقیمت آنها در بازار مورد نظر و استفاده از روشهای تبلیغاتی برای معرفی کالا نقش مهمی در موفقیت یک واردکننده دارند.

عدم آشنایی با مقررات و کلمات مخفف بازرگانی باعث مشکلات فراوان در انجام خرید و فروش می شود. چون در گرفتن و فرستادن E-Mail معمولاً از کلمات اختصاری استفاده می شود.
سایر مراحلی که باید به آنها توجه کرد عبارتند از:
۱- تعیین قیمت صادراتی: صادرکننده برای تعیین قیمت کالاهای صادراتی خود باید به کمیسیون نرخ گذاری مراجعه کند. این کمیسیون مرکب از نمایندگان وزارت بازرگانی، مرکز توسعه صادرات (سازمان توسعه تجارت فعلی)، وزارت صنایع، گمرك ایران و بانک مرکزی می باشند.
۲- کسب مجوز صدور از ارگانها و سازمانهای ذیربط: پس از بازاریابی صادرکننده باید مجوز صدور کالا را از وزارتخانه های صنعتی، کشاورزی و یا بازرگانی کسب نماید. ولی در حال حاضر صدور اغلب کالاها نیاز به مجوز ندارد و فقط برای کالاهای خاصی مجوزهای موردی صادر می شود.
۳- اظهار کالا به گمرك: در این مرحله کالا به گمرك حمل می شود و اظهارنامه خروجی یا صادراتی تنظیم و به گمرك ارائه می گردد. پس از ارزیابی کالا و پلمپ کردن بسته ها جواز خروجی (پروانه صادراتی) اخذ می گردد.
۴- عقد قرارداد حمل و بیمه: صادرکننده با یکی از شرکتهای معتبر حمل و نقل بین المللی قرارداد حمل امضاء می کند و همچنین کالا را تا رسیدن به مقصد بیمه می کند.
۵- دریافت گواهی بازرسی کالا: این گواهی که معمولاً مورد درخواست خریدار است توسط موسساتی که موارد توافق طرفین قرار گرفته است صادر می شود.
۶- صدور فاکتور و اخذ گواهی مبدا: صادرکننده در این مرحله باید فاکتور فروش کالای خود را صادر و به تایید اتاق بازرگانی محل برساند و اتاق بازرگانی گواهی مبدأ کالا را صادر خواهد نمود.
۷- ارسال کالا: صادرکننده جواز خروجی را به شرکت حمل و نقل تحویل می دهد و شرکت مزبور بر اساس انبارنامه، کالا را از گمرك بارگیری و به مقصد حمل می‌کند.

برای واردات از روسیه توجه به بعضی نکات ذیل ضروری به نظر می رسد:
– مراجعه به اقلام وارداتی به کشورمان از روسیه طی سالهای گذشته
– مراجعه به اقلام وارداتی به ایران از دیگر کشورها طی سالهای گذشته
– مشاوره با سازمان توسعه تجارت ایران و اتاق بازرگانی و صنایع و معادن
– بررسی اشکال مناسب حمل کالا
– کسب اطلاعات از گمرک ایران و تخفیفات گمرکی، مالیاتها و عوارض متعلقه
– بررسی قوانین وارداتی و اطلاع از ممنوعیتها و محدودیتها
– تهیه لیست قیمت بر اساس شرایط مختلف تحویل
– مشتری یابی از طریق نمایشگاه ها، عضویت در هیاتهای تجاری اعزامی، شرکتهای روسی و نهادهای سیاسی و تجاری
– توجه به زمانهای طلایی در ارسال محصولات
– استعلام شرکت مذکور از منابع معتبر
– درخواست کدهای سه گانه شرکت روسی (بانکی، مالیاتی و ثبتی) و استعلام وضعیت شرکت از اداره مالیات روسیه
– توجه به مشخصات تماس شرکت (سایت، ایمیل، تعداد شماره های دورنگار و تلفن)
– درخواست مدارک شرکت (اساسنامه، شرکت نامه و مجوز فعالیت)
– اجتناب از هر گونه پیش پرداخت، حق واسطه گری و رشوه خارج از قرارداد
– عدم اعطای هرگونه وکالت، حق نمایندگی خارج از قرارداد

كارت بازرگانی چیست؟

كارت بازرگانی سندی است كه به موجب آن میتوان اقدام به صادرات و واردات كالا نمود و توسط شعب اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در تهران یا شهرستانها به نام متقاضیان اعم از اشخاص حقیقی (ایرانی و غیر ایرانی) و اشخاص حقوقی،‌ صادر و در صورت تایید توسط واحد صدور كارت بازرگانی معتبر می‌باشد. ضوابط و شرایط و نحوه تمدید آن طبق آئین‌نامه اجرائی خواهد بود كه به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

اشخاص و كالاهای ذیل نیاز به ارائه كارت بازرگانی ندارند:
۱. شركتهای تعاونی مرزنشینان
۲. ملوانان ایرانی شاغل در شناورهائی كه بین سواحل ایران و سایر كشورها در تردد هستند.
۳. پیله وران برای ورود كالاهای قابل ورود و مورد نیاز استان خود و استانهای همجوار در صورت اخذ كارت پیله‌وری و مجوز ورود از اداره بازرگانی شهر یا استان مربوطه.
۴. كارگران ایرانی شاغل در خارج از كشور در صورت داشتن كارنامه شغل از وزارت كار و امور اجتماعی.
۵. كالاهائی كه ورود آنها به تشخیص گمرك برای فروش نمی‌باشد.
۶. كالاهای مسافری.
۷. كالاهای هدیه و سوغات كه از طریق پست وارد می‌شوند.

به چه كالاهایی کالای تجاری گفته می‌شود؟
كالاهایی كه به تشخیص گمرك برای فروش، وارد یا صادر می‌گردد؛ اعم از اینكه به همان شكل یا پس از انجام عملیات تولیدی، تفكیك و بسته‌بندی به فروش برسد تجاری تلقی خواهد شد.

تشریفات مربوطه به خرید كالا

خریدار (وارد كننده) كالا به توجه به محل‌های خرید و شرایط مربوط كه قبلا از طرق مختلف پیش‌بینی و بررسی نموده است، اقدام به خرید می‌نماید. نحوه خرید از بازارهای خارجی و از طریق نمایشگاههای بین‌المللی، بروشورهای تحقیقی و اتاق بازرگانی در ایران انجام می‌گیرد. خرید بخش دولتی بیشتر از طریق مناقصه و بخش عمومی بیشتر از طریق استعلام بهاء انجام می‌پذیرد.

ثبت سفارش

مراحل انجام ثبت سفارش جهت واردات كالا عبارت است از:
۱. آگاهی از تعرفه كالای مورد ثبت سفارش. (صاحب كالا قبل از ورود كالا چنانچه تعرفه صحیح كالای خود را نداند یا در تشخیص آن تردید داشته باشد، می‌تواند از گمرك ایران تعرفه صحیح كالای خود را استعلام نماید).
۲. اخذ پروفرما از فروشنده كالا
۳. مراجعه به معاونت بازرگانی خارجی جهت تكمیل فرم ثبت سفارش
۴. اخذ مجوز ورود كالا طبق جدول مقررات صادرات و واردات از سازمانهای ذیربط
۵. مراجعه به شركت بیمه و اخذ بیمه‌نامه
۶. اقدام به ثبت سفارش در بانك واسطه معامله به منظور ثبت سفارش كالا (پس از تكمیل فرم تقاضا برای گشایش اعتبار به انضمام فرم بانكی، پروفرما، بیمه‌نامه و اجازه‌نامه نسبت به پرداخت حق ثبت سفارش اقدام گردد).

حق ثبت سفارش

حق ثبت سفارش عبارت از مبلغی است كه به موجب قانون بودجه هر سال تعیین می‌گردد و به بعضی كالاهای وارده به كشور اعم از اینكه از طریق سیستم بانكی یا خارج از سیستم بانكی سفارش گردیده باشند، تعلق می‌گیرد كه مبلغ (cif)فوب + كرایه و بیمه‌نامه) و به میزان هر دلار ۲۷۵ ریال (براساس ۱۳۷۹) وصول می‌شود. حق ثبت سفارش ممكن است در زمان گشایش اعتبار در بانك پرداخت گردد و یا در زمان ترخیص كالا در گمرك وصول شود. در ضمن برای كلیه كالاها صرفنظر از تاریخ ورود كالا یا اظهار به گمرك، حق ثبت سفارش به میزان مقرر در زمان ثبت سفارش پرداخت خواهد شد.
كالاهائی كه از پرداخت حق ثبت سفارش معاف هستند عبارتند از:
۱. كالاهای مسافری
۲. كالاهای هدیه و سوغات وارده از طریق پست
۳. به موجب تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۳۷۹ كالاهای اساسی شامل (گندم، قند، شكر، چای، روغن نباتی، برنج، گوشت قرمز، شیر، كود، سم و بذر، واكسن، سموم دامی) اعم از یارانه‌ای و غیریارانه‌ای و كاغذ و كالاهای وارداتی مربوط به طرحهای بیع متقابل و سرمایه‌گذاری خارجی و خرید خارجی بخش فرهنگ از جمله صدا و سیما از حق ثبت سفارش معاف می‌باشند.

راهکارهای بازاریابی و واردات از روسیه

راهکارهای ویژه ای برای بازاریابی و واردات از روسیه و فروش محصولات وجود دارد که در این راستا توجه به نکات زیر ضروری به نظر می رسد:

گام نخست؛ شناسایی بازار هدف: طبیعتا نخستین گام در بازاریابی واردات، تعیین بازار هدف و مشخص نمودن نیازهای آن بازار است که برای محصولات یا خدمات شرکت ایجاد تقاضا می‌نماید. تحقیق در بازار بین‌المللی برای شناسایی فرصت‌های موجود در بازارهای فرامرزی، بهترین ابزار برای تعیین بازارهای هدف واردات است.

گام دوم؛ تدوین استراتژی‌های بازاریابی صادرات: پس از تعیین بازار هدف، گام بعدی تدوین بسته استراتژی‌های صحیح بازاریابی واردات شامل استراتژی ورود به بازار، استراتژی جا یابی در بازار، استراتژی محصول یا خدمت، استراتژی قیمت گذاری، استراتژی برندینگ، استراتژی تامین و استراتژی‌های مرتبط با حوزه ترویج می‌باشد. بدیهی است که تدوین این بسته استراتژی‌ها با لحاظ کردن نیازهای بازار هدف انجام خواهد شد. نتایج حاصل از انجام تحقیق در بازار بین‌المللی، بنگاه‌ها و شرکت‌ها را در تدوین بسته استراتژی‌های متناسب با نیازها و خواسته‌های بازار هدف، کمک می‌نماید. استراتژی‌های بازاریابی در صورتی موثر شناخته می‌شوند که شرکت یا بنگاه اقتصادی را در نیل به اهداف تجاری زیر توانمند سازند:
• انتخاب صحیح بازار هدف به نحوی که تقاضای بالقوه و کشش مطلوب برای خرید محصولات یا خدمات در بازار مذکور موجود باشد.
• جایگاه شرکت و محصولات یا خدمات آن نسبت به رقبا، برتر و بالاتر باشد.
• محصولات یا خدمات، پاسخگوی خواسته‌ها و نیازهای خریداران در بازار تعیین شده باشد.
• قیمت‌گذاری به گونه‌ای صورت گیرد که همزمان برای شرکت و مشتریان، سودآور باشد. به عبارت دیگر، قیمت گذاری در فرآیند ارزش آفرینی توامان برای شرکت و مشتریان، ایفای نقش نماید.
• در مورد نحوه برندینگ محصول یا خدمت، تصمیم‌‌گیری صحیح انجام شود. (ورود به بازار با برند مشخص یا استفاده از برچسب و عنوان ناشناس)
• در مورد تامین نیاز مشتریان براساس موجودی انبار یا طراحی و تولید محصول و خدمت به صورت کاملا منطبق بر خواسته مشتری، تصمیم درست اخذ شود.
• پیش‌بینی مشوق‌های صحیح و محرک و بهره‌گیری مناسب از تکنیک‌های ترویج، به نحوی که در میان خریداران و واردکنندگان کشور هدف، نسبت به شرکت، شناخت مناسب و مطلوب ایجاد شود. هر شرکت یا بنگاه اقتصادی در صورت تدوین صحیح بسته استراتژی‌های بازاریابی، می‌تواند با خیالی آسوده وارد بازارهای بین‌المللی شده، نسبت به کسب سهم بازار مناسب و همچنین برخورداری از رشد مطلوب فروش و سود حاصل از صادرات، اطمینان داشته باشد.

گام سوم؛ آماده‌سازی ابزارهای ارتباطات بازاریابی: گام سوم عبارت است از آماده سازی ابزارهای ارتباطی بازاریابی همچون شناسنامه شرکت، نامه فروش (این نوع نامه، به منزله تلاش برای فروش یک نوع محصول خاص یا خط محصول است و بیشتر برای کالاها و خدمات دارای قیمتی بالاتر از حد متوسط، کاربرد دارد)، کاتالوگ محصول، بروشور، وب سایت و نظایر آن. ابزارهای ارتباطی مورد استفاده باید علاوه بر برخورداری از جذابیت لازم، از عنصر آگاهی بخشی و اطلاع‌رسانی نیز بهره بگیرند تا در جایگاه یابی شرکت در بازار هدف و ایجاد انگیزه در مشتریان بالقوه برای برقراری ارتباط با شرکت تاثیرگذار باشند. به عبارت دیگر، کلیه ابزارهای ارتباطی بازاریابی باید ضمن بهره‌مندی از طراحی مناسب، آگاهی بخش، جذاب و حرفه‌ای باشند تا در عین ارائه همه اطلاعات مورد نیاز در رابطه با شرکت و محصولات یا خدمات آن به مخاطب (مشتری بالقوه یا واردکننده در کشور مقصد)، انگیزه لازم را برای آغاز ارتباط با شرکت در مشتریان بالقوه ایجاد کنند. می‌توان گفت که این گزینه می‌تواند در نحوه تصمیم‌گیری مشتریان یا خریداران به منظور تامین نیاز خود به محصول یا خدمات از یک شرکت خاص، تاثیر بسزایی داشته باشد.

گام چهارم؛ ترویج: ترویج یکی از بخش‌های چهارگانه (و البته به اعتقاد بعضی از صاحبنظران بازاریابی، پنجگانه) هر آمیزه بازاریابی است که پس از مرحله آماده سازی ابزارهای ارتباطات بازاریابی صورت گرفته و نقشی اساسی در بازاریابی صادرات ایفا می‌نماید. مهم‌ترین هدف ترویج، آگاه‌سازی مشتریان یا خریداران از ماهیت یک شرکت و محصولات یا خدمات پیشنهادی آن است. به طور کلی هر آمیزه ترویجی از پنج جزء شامل فروش چهره به چهره، تبلیغات، تکنیک‌های مشوق خرید (مانند کوپن‌های تخفیف و…)، بازاریابی مستقیم و ابزارهای روابط عمومی تشکیل می‌شود. ترکیب مورد استفاده در هر آمیزه ترویجی باید از لحاظ هزینه، مقرون به صرفه بوده و قادر به تسلیم پیام درست در موقعیت زمانی درست و در مکان درست باشد. آمیزه ترویجی باید مشتری یا وارد کننده در کشور مقصد را به گونه‌ای هدایت نماید که ضمن جلب توجه او به سمت محصولات یا خدمات شرکت، در او انگیزه و علاقه‌مندی لازم برای آغاز ارتباط کاری با شرکت را ایجاد کند. بدون اغراق می‌توان اینترنت را، مقرون به صرفه‌ترین و سریع‌ترین ابزار ترویجی در میان سایر ابزارها و روش‌های موجود در بحث بازاریابی صادراتی نامید.

گام پنجم؛ ایجاد درخواست: دریافت درخواست خرید از مشتریان یا خریداران بالقوه، به منزله آغاز موفقیت در مقوله بازاریابی صادرات و نه پایانی برای آن است. این امر مستلزم بهره‌گیری از بسته ترویجی حرفه‌ای و هدفمند، شناسایی مشتریان یا خریداران بالقوه و نزدیک شدن به آنها می‌باشد. به این منظور باید شناسنامه مشتریان بالقوه یا درخواست‌های خرید قبلی آنها مورد بررسی قرار گیرد تا مشخص شود که آیا امکان تامین خواسته‌ها و نیازمندی‌هایشان وجود دارد یا نه؟ بدیهی است که پس از دریافت درخواست خرید، با برقراری ارتباط موثر با مشتری و بهره‌گیری از تکنیک‌های مذاکره می‌توان اقدام به اخذ سفارش از مشتری نمود. مراحل پنجگانه مورد اشاره در این نوشتار، با یکدیگر مرتبط بوده و در صورتی منجر به نتیجه مطلوب می‌گردد که هر یک به درستی انجام گیرد. نباید فراموش کرد که بازاریابی واردات فرآیندی پیوسته و دائمی است که با در نظر گرفتن الزامات زمانی و شرایط کلی حاکم بر بازار و اقتصاد در عرصه بین‌المللی می‌توان مراحل گوناگون آن را مورد بازنگری قرار داد.

مشکلات و چالشها:
• دشواری ارتباط دو كشور بدلیل عدم آشنایی تجار با زبان های رسمی دو کشور و عدم فراگیری زبان‌های رایج بین‌المللی. متاسفانه تجار کشورمان بر خلاف تجار کشورهای جمهوری آذربایجان و مشترک المنافع آشنایی چندانی به زبان روسی ندارند و این از موانع عمده فعالیت آنان در روسیه می باشد . طرف روس در مقایسه با ایران در آموزش زبان فارسی موفق تر بوده است و سالانه بیش از ۱۰۰ نفر زبان آموز فارسی از دانشگاه های روسیه فارغ التحصیل می شوند. تنها بخش کوچکی از فارغ التحصیلان روس وارد حوزه های تجاری و صنعتی می شوند.
• اختلال در سیستم‌های بانكی و تبادلات پولی میان دو کشور بدلیل برخی ملاحظات.
• ذهنیت تاریخی منفی در دو كشور نسبت به یكدیگر بدلیل تبلیغات و رخدادهای تاریخی. عموما یک جریان رسانه ای در ایران و روسیه وجود دارند که بدلیل سوابق منفی تاریخی، رویکرد مثبتی به همدیگر ندارند.
• عدم شناخت دقیق صادركنندگان ایرانی از وسعت بازار روسیه و عدم شناخت شركت‌های روسی از توانمندی‌های صادراتی ایران.
• گرانی شهر مسكو و هزینه‌های گزاف سرمایه‌گذاری اولیه. برخی از شرکت های ایرانی برای اجاره دفتر در مسکو مشکلات مالی دارند . چنانچه شرکتی بخواهد در مسکو مراکز پخش کالا دایر نماید می بایست هزینه زیادی صرف پرداخت اجاره و یا خرید ملک نماید که مقرون به صرفه نیست. ایجاد مراکز تجاری با کمک مشترک بخش خصوصی و دولتی می تواند یکی از راهکارها برای حل این مشکل باشد.
• برنامه‌ریزی و حضور موفق شرکت‌های خارجی و حمایت‌های خاص برخی دولتها از شركت‌های متبوع
• رقابت‌های منفی صادركنندگان ایرانی در روسیه.
• عدم توجه به كیفیت محصولات صادراتی در بلندمدت. صادرکنندگان ایرانی نباید تنها به سود آنی و کوتاه مدت فکر کنند؛ بلکه باید محصولاتی به روسیه صادر نمایند که نسبت به نمونه های مشابه خارجی دارای کیفیت بالاتری باشد.

معرفی مناطق ویژه اقتصادی روسیه

دولت روسیه در سال ۲۰۰۵ قانون تاسیس مناطق ویژه اقتصادی که بر ساخت مناطق تولید صنعتی و مناطق متمرکز بر تحقیق و توسعه و فناوری های پیشرفته، ناظر است را برای یک دوره دوازد ساله تصویب کرده است. آژانس مدیریت مناطق ویژه اقتصادی فدراسیون روسیه، مسئول اجرای ساخت مناطق است. در نوامبر ۲۰۰۵ دولت نتیجه مناقصه ساخت مناطق ویژه اقتصادی میکروالکترونیک در منطقه مسکو، فناوری هسته ای در زیلنوگراد و دوبنا، فناوری اطلاعات در سنت پترزبورگ، مواد جدید در تومسک، الکترونیک در لیپتسک و پتروشیمی در یلابوگا را اعلام نمود. بنگاههای اقتصادی فعال در مناطق تولید صنعتی مالیات کمتری پرداخت می کنند. مناطق تولید صنعتی و مناطق متمرکز بر تحقیق و توسعه و فناوری های پیشرفته از کاهش مالیات بر زمین و دارایی و بخشش عوارض واردات و صادرات بهره مند می شوند.

واردات به این مناطق از عوارض گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده معاف است. در صورتی که کالاهای وارداتی در منطقه ویژه اقتصادی به مصرف برسند، از عوارض گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده معاف می شوند، ولی به هنگام خروج مشمول عوارض مالیات می شوند. صادرات دوباره کالاهای وارداتی به مناطق بدون فرآوری از عوارض صادراتی معاف است. برخی مناطق روسیه برای تشویق سرمایه گذاری اقدام به ساخت مناطق گمرکی آزاد و انبارهای آزاد نموده اند. این انبارها و مناطق گمرکی در فرودگاهها، بنادر، ایستگاههای راه آهن و پایانه های حمل و نقل هستند. در این مناط عوارض کمرکی گفته نمی شود و معاملات عمده عمومی آزاد است. ولی خرده فروشی کالا ممنوع بوده و هیچ محدودیت زمانی برای انبار کالا وجود ندارد. آژانس مدیریت مناطق ویژه اقتصادی، برنامه ایجاد پارکهای فناوری در نووسیبیرسک، تیومن، کازان، نیژنی نووگوراد و اوبینیسک را اعلام نمود. در دسامبر ۲۰۰۶ مناقصه ایجاد هفت منطقه ویژه اقتصادی و گردشکری از جمله در کراسنویارسک، استاوروپل، آلتای، کالینگراد و ایرکوتسک برگزار شد.

مناطق ویژه اقتصادی فدراسیون روسیه

ایجاد مناطق ویژه اقتصادی، پروژه ای است در مقیاس بزرگ با هدف توسعه مناطق از طریق جذب سرمایه گذاری مستقیم روسی و خارجی در صنایع با تکنولوژی بالا که می تواند جایگزین تولیدات وارداتی، کشتی سازی و گردشگری گردد. دولت در هر منطقه ویژه اقتصادی، مجموعه قوانین ویژه ای اعمال می کند که بسته هایی از مشوق های مالیاتی و ترجیحات گمرکی را در اختیار سرمایه گذاران می گذارد، همچنین دسترسی به زیرساختهای مهندسی، حمل و نقل و تجاری را تضمین می نماید. هزینه سرمایه گذاران در اجرای پروژه های این مناطق به طور متوسط ۳۰ درصد کمتر از شاخص های کل روسیه است. مناطق ویژه اقتصادی برای شرکتهای روسی به منزله تحقیق پروژه های بلند پروازانه و ورود به بازارهای خارجی است. ضمن اینکه این مناطق برای شرکتهای خارجی نیز به معنای دسترسی به بازار روسیه قلمداد می گردد. در مناطق یاد شده شرایط مطلوبی جهت توسعه تجارت، پیاده سازی ایده های جسورانه و همچنین تولید محصولات صنعتی جدید با فناوری بالا ایجاد گردیده است. مناطق ویژه اقتصادی روسیه فرصتی منحصر به فرد در اختیار شرکتهای سرمایه گذار جهت استفاده از مزایای سزمایه گذاری در روسیه ضمن رهایی از مشکلات معمول تجارت همچون عوامل تاثیر گذار منفی در روند تجاری روسیه فراهم می اورد. مناطق ویژه اقتصادی در روسیه به چهار زیر مجموعه صنعتی، فناوری، توریستی، لجستیک و حمل و نقل تقسیم می شوند.

مناطق ویژه لجستیک و حمل و نقل

مجاورت و نزدیکی مناطق لجستیکی به مسیرهای اصلی حمل و نقل و تدارکات می تواند بستری مناسب برای سازماندهی صنایع کشتی سازی، ارائه خدمات لجستیک، و ساخت مسیرهای جدید حمل و نقل را فراهم آورد.

• منطقه لجستیک حمل و نقل ویژه اقتصادی “اولیانفسک” واقع در استان اولیانفسک
اولویت های توسعه و سرمایه گذاری:
– صنعت ساخت و ساز هواپیما
– تعمیر و نگهداری هواپیما
– حمل و نقل محموله های هوایی

• منطقه لجستیک و حمل و نقل ویژه اقتصادی “ساوتسکایا گاوان” در خاباروفسک
اولویت های توسعه و سرمایه گذاری:
– حمل و نقل بندری
– تدارکات
– حمل و نقل مرسولات
– تعمیر و نگهداری از کشتی
– شرکت های تولیدی محصولات دریایی
– تجارت کالا

قوانین گمرکی

سرویس گمرک فدرال وابسته به وزارت توسعه اقتصادی و تجارت، بر اساس قوانین فدرال، موافقتنامه های بین المللی، تصویبنامه های وزارت توسعه اقتصادی و تجارت، وزارت دارایی و بانک مرکزی روسیه فعالیت می کند. سرویس گمرک فدرال روسیه از طریق ادارات هفت گانه گمرک در مناطق مسکو، سنت پترزبورگ، نیژنی نووگراد، روستف، یکاترینبورگ، نووسیبیرسک و ولادی وستک و دفاتر نمایندگی خود در کشورهای آلمان، فنلاند، بلژیک، قزاقستان، بلاروس، اوکراین و قرقیزستان فعالیت می کند. گمرک آستاراخان که بخش بزرگ کالاهای مبادلاتی میان ایران و روسیه را ترخیص می کند زیر نظر اداره گمرک روستف است.

سیاست گمركی روسیه دارای چهار ویژگی است:
• عوارض گمرگی پایین در زمینه واردات تجهیزات فنی
• فرایند ساده ترخیص گمركی
• كنترل دقیق گمركی بعد از ترخیص كالا
• توسعه همگرایی گمركی در میان كشورهای مستقل مشترك المنافع

نرخ های گمرکی

حقوق گمرکی در روسیه بر اکثر محصولات وارداتی اعمال می شود. اکثر نرخهای ورودی گمرکی روسیه بر اساس ارزش کالا می باشد. از سوی دیگر عوارض خاصی نیز بر تعدادی از انواع محصولات وارداتی بر اساس حجم، وزن یا کمیت آنها اعمال می شود. برخی کالاها دارای عوارض ترکیبی هستند که شامل اعمال چند نرخ است. نرخ های گمرکی روسیه از ۱۰۰ درصد در مورد مشروبات الکلی تا صفر درصد برای کالاهای دارای اولویت وارداتی همچون ماشین الات متغیر است. به طور میانگین نرخهای عوارض ورودی بین ۵ تا ۲۰ درصد ارزش گمرکی کالا است.

نرخهای پایه مشخص شده در مقررات در مورد کشورهایی که به آنها اصل دولت کامله الوداد اعطا شده است، اعمال می شود. برخی کالاهای وارداتی از کشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته به روسیه نیز با ۷۵ درصد نرخ پایه (۲۵ درصد تخفیف) و یا صفر درصد محاسبه می شود. با این حال این محصولات عمدتا محدود به مواد اولیه و صنایع دستی می گردد. کالاهای تولید شده در کشورهای ثالث مشمول عوارضی به مقدار دو برابر نرخ پایه می باشد. مواردی همچون محصولات ترانزیتی، اقلام وارداتی برای استفاده شخصی ( ارزش آنها نباید از ۲۵۰۰ دلار و وزن آنها از ۳۵ کیلو گرم بیشتر باشد) محصولات فرهنگی، وسایل نقلیه که در حمل بار و مسافر به کار گرفته می شود و کمکهای بشر دوستانه در روسیه از پرداخت حقوق گمرکی معاف هستند. هزینه فرایند گمرکی در روسیه بین ۳ تا ۱۵ هزار یورو برای هر اظهارنامه گمرکی است که با توجه به ارزش گمرکی کالای وارداتی مورد نظر اخذ می گردد. پرداختهای گمرکی در روسیه به طور کلی و یا همزمان با ارائه اظهارنامه گمرکی به گمرک صورت می پذیرد.

تعرفه گمرکی (حقوق ورودی)

تعرفه یا حقوق ورودی عبارت است از مالیات و عوارضی که دولت ها به دلایل حمایتی یا مالی و یا ترکیبی از آنها از کالاها اخذ می کنند که میزان آن به موجب جدول تعرفه گمرکی تعیین و دریافت می گردد. اصطلاحا این دریافتی به حقوق گمرکی (Customs Duties) نیز موسوم است. کالاهایی که به تشخیص گمرک برای فروش وارد یا صادر می گردد، اعم از اینکه به همان شکل یا پس از انجام عملیات تولید، تفکیک و بسته بندی به فروش برسد، تجاری تلقی می شود.

تقسیم بندی های متفاوت از حقوق ورودی عبارتند از:
۱. تقسیم بندی تعرفه براساس چگونگی دریافت
– تعرفه ارزشی: تعرفه گمرکی ممکن است براساس ارزش کالا دریافت شود که در این صورت آن را تعرفه ارزشی می نامند. در این روش، حقوق و عوارض گمرکی کالا یا تعرفه آن درصدی از ارزش آن کالا را تشکیل میدهد که باید به گمرك پرداخت شود.
– تعرفه ثابت: تعرفه گمرکی در مواقعی براساس مقدار آن کالا (وزن یا تعداد) وضع می شود.
– تعرفه مرکب: تعرفه گمرکی در مواردی براساس ترکیبی از دو روش تعرفه ارزشی و تعرفه ثابت دریافت می شود.
۲. تقسیم بندی تعرفه براساس تسهیلات یا تبعیضات: بر مبنای تقسیم بندی دیگری که انگیزه و علل آن، برقراری تسهیلات یا ایجاد تبعیضات یا موانع جهت ورود و صدور کالا به کشور، اتحادیه و یا منطقه اقتصادی خاصی باشد تعرفه گمرکی ممکن است یک ستونه، دو ستونه یا سه ستونه باشد.
– تعرفه یک ستونه: تعرفه ای بدون تبعیض است. به طوری که برای کلیه کالاهای وارده از کلیه کشورها به صورت یکسان و بدون انعطاف اجراء می گردد.
– تعرفه دو ستونه: در این سیستم تعرفه، برای هر کالایی دو نوع حقوق و عوارض گمرکی وضع شده است. یک نوع آن حد بالا یا تعرفه حداکثر است ولی نوع دیگر، مجموعه ای از تعرفه های کاهش یافته برای برخی کشورها است که از طریق مذاکره و انعقاد پروتکل و یا قراردادها به آنها اختصاص می یابد.
– تعرفه سه ستونه: تعرفه سه ستونه شکل گسترده تعرفه دو ستونه است که به آن ستون دیگری افزوده شده و در حد پایین تری از حقوق گمرکی برای کشورها تعیین و اعمال می شود، که آن را “سیستم تعرفه های ترجیحی” نیز می نامند. این سیستم برای افزایش تجارت بین اعضاء مختلف در گروه می باشد.
– هزینه گمرکی وجوهی است که میزان و شرایط آن با تصویب هیئت وزیران برای تخلیه و بارگیری و باربری و خدمات فوق العاده تعیین می گردد.
– کارت بازرگانی سندی است که به موجب آن می توان اقدام به صادرات و واردات کالا نمود و توسط شعب اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به نام متقاضیان اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی صادر می شود.

عوارض دریافتی به وسیله گمرک وجوهی است که وصول آن طبق مقررات به عهده گمرک واگذار شده است.

مقررات گمرکی واردات

وارادات کالا به روسیه بر اساس قوانین گمرکی و با نظارت و کنترل مستقیم دولت این کشور انجام می شود. در مرحله نخست، باید چگونگی سیستم ارسال کالا، بازدید آن هنگام ورود به روسیه و تحویل آن به دریافت کننده، مشخص شود. ارز دریافتی برای فروش کالا و چگونگی فرستادن آن به مبدا نیز باید روشن باشد. بر اساس قانون گمرک روسیه، کالاهایی که از مرزهای گمرکی این کشور عبور می کنند، باید عوارض و مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کنند. این پرداخت در بدو ورود کالا و پس از گرفتن همه مجوزهای لازم از وزارت خانه ها و سازمان های وابسته، در گمرک انجام شده و سپس برگ ترخیص کالا صادر می شود. مالیات بر کالاهای وارداتی به چند صورت دریافت می گردد. یکی در زمان ترخیص بر اساس تعرفه های گمرکی و دوم مالیات آن که بسته به قیمت فروش داخلی روسیه است. برای ورود کالا به روسیه، این کشور مدارکی را از شرکتهای داخلی مطالبه می نماید که شامل:
۱- قرارداد بین یک شرکت خارجی فروشنده با خریدار روس که به تایید بانک روسی رسیده باشد که آنرا در روسیه پاسپورت ایزدیلکا می نامند؛ زیرا داشتن این قرارداد انتقال ارز پس از فروش کالا به خارج از کشور را ممکن می سازد.
۲ – گواهی مبدا کالا یا فرم A که کالاهای وارداتی از کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه را مشمول ۲۵ درصد تخفیف تعرفه ای بر اساس نظام gsp می کند.
۳- بارنامه ای که در آن میزان کل وزنی قرارداد و میزان هر سری قید گردیده باشد.
۴- اصل پروانه شرکت تحویل گیرنده کالا که قبلا در گمرک کد کامپیوتری گرفته باشد.
۵- گواهی بهداشت داخلی روسیه که از قبل توسط ارائه نمونه کالا اخذ میگردد و تا روز ترخیص باید آماده گردد.(برای مواد کنسرو شده مدت طولانی و برای مواد فله مدت کمتری نیاز است) گمرک چنانچه مدرکی را ناقص بشمارد اقدام به تخلیه کالا در انبار گمرک تا تکمیل مدارک نموده و میتواند در ازاء هر روز انبارداری مبلغی را دریافت کند.
معمولاً موارد نقص عبارتند از: عدم صدور گواهی بهداشت (فقدان نوشتار وزن و تاریخ مصرف و محتویات به زبان روسی.
پس از ورود کالا به گمرک شرکت گیرنده یا نماینده آن که در بارنامه ذکر شده است صاحب بار تلقی میگردد و حق ترخیص کالا را دارد.

مقررات گمرکی صادرات

با توجه به اینکه کشور روسیه به عضویت کامل سازمان تجارت جهانی (WTO) درآمده لذا باید تابع قوانین این مجموعه باشد. روسیه ممنوعیت هایی در صادرات و واردات ندارد مگر در بخش نفت و گاز و کالای صادراتی عمدتاً از مالیات معاف میباشد؛ یعنی در صورتی که کالا به مالیات خریداری شده باشد. معمولاً مالیات محصولات صادراتی که ۱۸-۲۰% است به صادرکننده عودت می شود. مهمترین مسئله در بخش صادرات برای شرکت ها تضمین و تشکیل پرونده بانکی کالای صادراتی است که صادرکننده باید تعهد کند که ارز حاصل به میزان درج شده در قرارداد به حساب بانکی شرکت در روسیه واریز گردد. تشریفات گمرکی صادرات پیچیدگی تشریفات واردات به روسیه را ندارد. تعرفه صادرات متغیر نمی باشد و درصد بسیار کمی از کل مبلغ کالا است.

خدمات گمرکی روسیه

گمرک روسیه پورتالی را برای تسریع در ترخیص کالا بصورت آنلاین طراحی نموده است که شامل دو مرحله می باشد:
۱) قبل از رسیدن کالا به گمرک
– ثبت نام در پورتال گمرک روسیه جهت دادن اطلاعی از قبل مبنی بر ورود کالا به گمرک روسیه
– پر کردن فرمی که در آن اطلاعات اولیه از کالا و وسیله حمل و نقل ثبت می شود.
– ایجاد یک صفحه شخصی با شماره شناسایی منحصر به فرد
توجه: این اطلاعات باید حداقل ۲ ساعت قبل از ورود کالا به ایست بازرسی فرستاده شود.
۲) زمان رسیدن کالا به گمرک
– حضور در گمرک با شماره شناسایی از قبل دریافت شده جهت ترخیص کالا
– همکاری با افراد گمرک جهت چک کردن اسناد برای ترخیص کالا

محدودیت های گمركی

واردات برخی اقلام مشخص به روسیه مستلزم دریافت مجوز، گواهی و پروانه های مختلف می باشد. اینگونه موارد بایستی جهت ترخیص به مقامات گمرك ارایه شود. همچنین فدراسیون روسیه عوارض ضد دامپینگ را در زمینه برخی محصولات همچون لوله های آهنی وارداتی از اوكراین اعمال می نماید.

ممنوعیت های کلی واردات و صادرات کالاها

براساس قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران، ورود برخی کالاها و یا صدور آنها به طور کلی ممنوع است.
بعضی از این کالاها عبارتند از:
۱- مشروبات الکلی
۲- وسایل قمار
۳- اسلحه های سرد و گرم و مواد محترقه و منفجره
۴- مواد مخدر
۵- نشریات، تصاویر، فیلم، عکس و هر کالایی که مغایر شئونات مذهبی و ملی کشور باشد
۶- هر نوع نوشته مخالف مذهب رسمی کشور و یا مخل نظم و عفت عمومی و شئون ملی
۷- سایر کالاهای که منع شرعی و قانونی دارند، و یا ورود و صدور آنها به موجب جدول تعرفه گمرکی یا قوانین خاص ممنوع شناخته شده است.

کالاهای صادراتی از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی (وجهی است که بر اساس قانون انحصار تجارت خارجی به موجب تصویب نامه هیئت وزیران برقرار می گردد) معاف هستند، لکن مشمول پرداخت هزینه های تخلیه و بارگیری و انبارداری می باشند. طبقه بندی کالاهای وارداتی و صادراتی بر اساس تعرفه ” سیستم هماهنگ توصیف و کد گذاری کالا” انجام می گیرد. به کالای وارداتی حقوق گمرکی و سود بازرگانی تعلق می گیرد که میزان آن به موجب قانون مقررات صادرات و واردات، تعیین می گردد و مبنای پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی ” ارزش گمرکی ” است.

“ارزش گمرکی” عبارتست از بهای سیف ( بهای خرید کالا در مبدا به اضافه هزینه بیمه و حمل و نقل و باربری) و کلیه هزینه های مربوط به افتتاح اعتبار و سایر حقوق مشابه مربوط به کالا و سایر هزینه هایی که به آن کالا تا ورود به اولین دفتر گمرکی تعلق می گیرد که از روی سیاهه خرید یا سایر اسناد تسلیمی صاحب کالا تعیین و بر اساس نرخ ارز و برابری های اعلام شده از طرف بانک مرکزی ایران در روز تسلیم اظهارنامه خواهد بود. قوانین ارزش گذاری رویه ارزش گذاری گمرکی روسیه در راستای قوانین گات و اصول سازمان تجارت جهانی بوده و عموما بر اساس ارزش قراردادی کالا در مرز روسیه مورد ملاحظه و محاسبه قرار می گیرد.

واردات موقت

کالا می تواند بر اساس نظام گمرکی ورود موقت به روسیه وارد شود که معمولاً شامل یک دوره دو ساله می گردد. عموما کالاهایی برای واردات مجاز شناخته می شوند که امکان تشخیص صادرات مجدد آنها فراهم گردد. واردات موقت مستلزم کسب اجازه از مسئولین گمرکی است. در پایان دوره واردات موقت، کالا بایستی از کشور خارج و تحت یک نظام دیگر گمرکی همچون ترخیص قطعی قرار گیرد. برای واردات موقت لازم است پرداختهای دوره ای گمرکی به ازای ماهانه ۳ درصد ارزش کل گمرکی برای ترخیص قطعی آن کالا پرداخت شود. گمرک روسیه این حق را دارد که در این خصوص درخواست تضمین برای پرداختهای گمرکی را از طریق اخذ سپرده، وثیقه و یا تضمین بانکی نماید. از سوی دیگر کالاهایی که به عنوان دارایی ثابت برای تولید واجد شرایط شناخته شوند، چنانچه استفاده کننده روس آن حق مالکیت را نداشته باشد، مشمول پرداخت ۳ درصد در ماه برای یک دوره واردات موقت ۳۴ ماهه قرار می گیرند. واردات موقت تا ۲۴ ماه امکان پذیر بوده ودر پایان دوره با اخذ ماهانه سه درصد ارزش کل گمرکی ترخیص قطعی می شود.

تشریفات ورود و صدور کالا

انجام تشریفات ترخیص کالاهای وارداتی و همچنین صدور کالا از کشور بر اساس قانون امور گمرکی و آئین نامه اجرایی آن منوط به تنظیم اظهارنامه گمرکی و تسلیم آن به گمرک می باشد. اظهارکننده موظف است اسناد لازم را از قبیل سیاهه خرید، گواهی مبدا، اسناد بانکی و سایر مجوزهای مورد نیاز که مقررات و قوانین مربوطه تعیین نموده است به اظهارنامه منضم نماید.

بر اساس قانون مقررات صادرات و واردات، کالاهای صادراتی و وارداتی به سه گروه زیر تقسیم می شوند:
کالای مجاز : کالایی است که صدور یا ورود آن با رعایت ضوابط نیاز به کست مجوز ندارد.
کالای مشروط : کالایی است که صدور یا ورود آن با کسب مجوزهای مربوطه امکان پذیر می شود.
کالای ممنوع : کالایی است که صدور یا ورود آن به موجب شرع مقدس اسلام و یا به موجب قانون ممنوع می باشد.

کالاهایی که برای ورود یا صدور آن اظهارنامه گمرکی تسلیم گمرک گردیده است، به لحاظ انطباق با مندرجات اظهارنامه و اسناد و مدارک و قوانین مربوطه مورد بررسی قرار می گیرد و چنانچه مغایرتی وجود نداشته باشد نسبت به صدور پروانه گمرکی و ترخیص آن اقدام می گردد.

پرداخت عوارض گمرک مربوط به موارد ذیل است:
سیستم طبقه بندی تعرفه ای روسیه بر اساس سیستم بین المللی هماهنگ شده توصیف و كد گذاری كالا (HS) است.
۱. عوارض گمرکی واردات
۲. عوارض گمرکی صادرات
۳. مالیات بر ارزش افزوده که در هنگام ورود کالا به قلمرو گمرک اتحادیه گمرکی اخذ می گردد.
۴. مالیات(ها) غیرمستقیم که در هنگام ورود کالا به قلمرو گمرک اتحادیه گمرکی اخذ می گردد.
۵. هزینه های گمرکی

بر اساس مقررات گمرک اتحادیه گمرکی، کالاهایی که از میان مرزهای گمرکی جابجا می گردند، مشمول پرداخت عوارض و مالیات هستند. ارزش گمرکی کالا، مشخصات فیزیکی و طبیعی (شامل مقدار، حجم ، وزن با احتساب وزن بسته بندی کالا که تا پیش از مصرف غیر قابل کسر از آن بوده و یا کالایی که برای خرده فروشی در نظر گرفته شده باشد و یا دیگر مشخصات کالایی) با توجه به نوع کالا و نوع نرخ استفاده شده، مبنای محاسبه عوارض گمرکی خواهد بود. مبنای محاسبه مالیات، بر اساس مقررات دولتی کشورهای عضو اتحادیه گمرکی محاسبه می گردد. به منظور محاسبه عوارض گمرکی و مالیاتی، چنانچه وضعیت دیگری در مقررات گمرک اتحادیه گمرکی و یا موافقت نامه بین المللی بین اعضای کشورهای اتحادیه گمرکی در نظر گرفته نشده باشد، در این صورت بر اساس مقررات گمرک اتحادیه گمرکی، از نرخ معتبر گمرکی در روز ثبت اظهارنامه در گمرک استفاده خواهد شد.

به منظور محاسبه عوارض گمرکی واردات، چنانچه وضعیت دیگری در مقررات گمرک اتحادیه گمرکی و یا موافقت نامه بین المللی بین اعضای کشورهای اتحادیه گمرکی در نظر گرفته نشده باشد، در این صورت از نرخ تعیین شده تعرفه واحد گمرکی اتحادیه گمرکی استفاده خواهد شد. به منظور محاسبه عوارض گمرکی صادرات، از نرخ تعرفه های گمرک که بر اساس مقررات کشورهای عضو اتحادیه گمرکی نسبت به کالاهایی که در فهرست جامع کالای کمیسیون اقتصادی اورآسیا تنظیم شده است، استفاده می شود. این فهرست بر اساس قراردادهای بین المللی کشورهای عضو اتحادیه گمرکی تنظیم شده است و در آن نحوه استفاده از عوارض گمرکی کالاهای وارداتی نسبت به کشورهای ثالث مشخص شده است. نحوه پرداخت مالیات بر ارزش افزوده که در هنگام ورود کالا به قلمرو فدراسیون روسیه اخذ می گردد، در مقررات مالیات فدراسیون روسیه تعیین شده است.

طبق مقررات مالیات فدراسیون روسیه، کالاهای وارداتی که مشمول پرداخت مالیات غیر مستقیم می گردند عبارتند از:
۱. الکل اتیلیک که از ماده خام خوراکی و یا غیر خوارکی گرفته شده است، از جمله الکل اتیلیک غیر طبیعی، الکل خام، عصاره های شراب، انگور، کنیاک، ویسکی، میوه ای، عرق آب سیب.
۲. محصولات حاوی الکل (محلول ها، امولسیون ها، سوسپانسیون ها و انواع دیگر مایعات) که در آنها بیش از ۹ درصد الکل اتیلیک موجود باشد، به استثنای محصولات الکلی که در بند سوم به آن اشاره شده است.
– اقلام دارویی، که در ارگان دولتی اجرایی ذیصلاح به ثبت دولتی رسیده و در فهرست اقلام دارویی دولتی قرار گرفته اند، همچنین اقلام دارویی (شامل اقلام دارویی هموپاتی)، که توسط داروخانه ها و بر اساس نسخه پزشک و یا مراکز پزشکی تهیه می شوند و در ظروف مخصوص مطابق با مدارک و مطالبات قانونی ارگان فدرال اجرایی دولتی نگهداری می شوند.
– اقلام دارویی دامپزشکی که ثبت دولتی آنها در ارگانهای اجرایی دولتی و فدرال ذیصلاح صورت گرفته است و در فهرست دولتی اقلام دارویی دامپزشکی به ثبت رسیده اند و برای استفاده در بخش دامپروری در داخل فدراسیون روسیه و در بسته های ۱۰۰ میلی لیتری به کار برده می شوند.
– لوازم آرایشی و عطری که در ظروف ۱۰۰ میلی لیتری بسته بندی شده اند و ۸۰% آن از الکل اتیلیک تشکیل شده است و یا محصولات آرایشی و عطری که ۹۰% حجم آنها الکل اتیلیک باشد مانند اسپری هایی به حجم های حداکثر ۱۰۰ میلی لیتر بسته بندی شده اند. همچنین محصولات آرایشی و عطری با حجم الکل اتیلیک تا ۹۰ درصد که در بسته های ۳ میلی لیتری بسته بندی شده اند.
– ضایعاتی که در جریان تولید الکل اتیلیک از مواد خام غذایی، ودکا و محصولات لیکوردار، طبق مدارک قانونی مقتضی و تایید شده توسط ارگانهای اجرایی دولتی، نیاز به پالایش دوباره دارند و یا برای مصارف فنی از آنها استفاده می گردد.
– مواد حاوی شراب، شیره انگور، دیگر شیره های میوه ای، شیره آبجو
۳. محصولات الکلی
۴. محصولات دخانی.
۵. خودروهای سبک و موتورسیکلت که قدرت موتور آنها بیش از ۵/۱۱۲ کیلووات (۱۵۰ اسب بخار) باشد.
۶. بنزین خودرو
۷. سوخت دیزل
۸. روغنهای موتور برای موتورهای دیزلی و کاربوراتوری
۹. بنزین سنگین. منظور از بنزین سنگین یعنی بنزین کراکینگ نشده از نفت خام تقطیر شده، کاندنسانت گازی، گاز همراه، گاز طبیعی، سوخت های شیستی، زغال سنگ و دیگر مواد خام هیدروکربوری و همچنین محصولات پالایشی آنها به غیر از بنزین خودرو و محصولات پتروشیمی.
۱۰. سوخت کوره که از پالایش مستقیم فراکسیون دیزل و یا از طریق پالایش دوباره تحت حرارت ۲۸۰ تا ۳۶۰ درجه سانتیگراد به دست می آید.

نرخ مالیات کالای مشمول بر مالیات غیر مستقیم توسط مقررات مالیات فدراسیون روسیه تعیین شده است. میزان نرخ مالیات غیرمستقیم از سال ۲۰۱۳ تا پایان سال ۲۰۱۵ تعیین شده است. علاوه بر این، بر اساس قانون فدرال در فهرست کالای مشمول بر مالیات غیر مستقیم، سوخت کوره نیز اضافه شده است. نرخ مالیات غیر مستقیم این کالا در ابتدای ژوئیه ۲۰۱۳ به میزان ۵۸۶۰ روبل به ازای یک تن تعیین شده است.

ویژگیهای مالیات بندی کالای وارداتی مشمول بر مالیات غیر مستقیم به فدراسیون روسیه و یا دیگر مناطق تحت حوزه قضایی آن، با توجه به فرآیند مشخص شده گمرکی، به شرح ذیل تعیین می گردد:
۱. چنانچه کالای مشمول مالیات غیر مستقیم تحت فرآیند گمرکی قرار گیرد و جهت استفاده در بازار داخلی و یا اینکه بعد از بازفرآوری برای استفاده داخلی و یا منطقه آزاد گمرکی باشد، مالیات غیر مستقیم آن به صورت کامل پرداخت خواهد شد. کالای مشمول مالیات غیر مستقیم که به بنادر مناطق آزاد ویژه وارد می گردد، مستثنی این قاعده می باشد.
۲. چنانچه کالای مشمول مالیات غیر مستقیم، تحت فرآیند گمرکی واردات دوباره قرار گیرد، مالیات دهنده میزان مالیات غیر مستقیمی را که به علت صادرات کالا از پرداخت آن معاف بود، پرداخت خواهد کرد. میزان مالیات مذکور بر اساس قوانین مالیات فدراسیون روسیه که در قوانین گمرکی اتحادیه گمرکی و قوانین گمرکی فدراسیون روسیه به آن اشاره شده است، تعیین می گردد.
۳. چنانچه کالای مشمول مالیات غیر مستقیم تحت فرآینده های گمرکی به شرح ذیل قرار گیرد، در این صورت مالیات غیر مستقیم پرداخت نمی گردد: تحت فرایند گمرکی ترانزیت، انبار گمرک، صادرات دوباره، تجارت بدون پرداخت عوارض، انبار آزاد، امحاء، ابطال به نفع دولت، فرآیندهای ویژه گمرکی، تحت فرایند مناطق آزاد معاف از پرداخت گمرک که در بنادر مناطق ویژه اقتصادی واقع شده اند.
۴. چنانچه کالای مشمول مالیات غیر مستقیم تحت فرایند گمرکی قرار گیرد و بازفرآوری این کالا در منطقه گمرکی صورت پذیرد، در صورتیکه محصول بازفرآوری شده در زمان مشخصی از منطقه گمرک خارج گردد، مالیات غیر مستقیم به آن تعلق نمی گیرد. چنانچه محصول بازفرآوری برای فروش آزاد در نظر گرفته شود، در اینصورت مالیات غیر مستقیم آن بر اساس قوانین اتحادیه گمرکی و قوانین گمرکی فدراسیون روسیه به صورت کامل پرداخت خواهد شد.
۵. در صورتیکه کالای مشمول به پرداخت مالیات غیر مستقیم توسط افراد حقیقی برای مصرف شخصی، خانوادگی، خانگی حمل شود و مشخص گردد که این کالا ارتباطی با فعالیتهای اقتصادی ندارد، نحوه پرداخت مالیات غیر مستقیم نسبت به کالای جابجا شده در منطقه مرزی اتحادیه گمرکی، بر اساس قوانین اتحادیه گمرکی تعیین می گردد.
۶. اخذ مالیات غیر مستقیم از کالاهای مشمول مالیات غیر مستقیم در اتحادیه گمرکی که تحت قوانین فدراسیون روسیه مشمول علامت گذاری با تمبرهای عوارضی می باشند و از طریق کشورهای عضو اتحادیه گمرکی وارد گمرک فدراسیون روسیه می شوند، بر اساس مقررات تعیین شده در ماده ۱۸۶.۱ قوانین مالیات فدراسیون روسیه محاسبه خواهد شد.

تعرفه وارداتی صفر

بر اساس مصوبه هیات مدیره کمیسیون اقتصادی اوراسیا مورخ ۲۲ مارس ۲۰۱۶، نرخ عوارض تعرفه وارداتی کالاهای زیر به روسیه تا تاریخ ۳۱ می ۲۰۱۹ صفر خواهد بود:
• پسته پوسته دار
• پسته پوست کنده
• خرما
• انگور خشک سیاه بی هسته
• انگور خشک سلطانی
• انواع دیگر انگور خشک

مراحل آغاز کار تجاری

آغاز فعالیت تجاری در روسیه نیازمند طی مراحل هشت گانه و ارایه اسناد مورد نیاز به ادارات؛ از جمله اداره ثبت شرکتهای تجاری، اداره مالیات محلی،سیستم بانکی، مرکز کسب و کارهای مسکو و اتحادیه های صنفی است.مراحل ثبت شرکت جدید در روسیه به شرح ذیل می باشد:
– دریافت گواهی رسمی تاسیس شرکت
– سپرده گذاری در بانک و دریافت گواهی آن
– پرداخت بهای ثبت
– ثبت شرکت در اداراتسازمان امور مالیاتی برای دریافت شماره شناسایی مالیاتی
– دریافت گواهی رسمی ثبت، شماره شناسایی مالیاتی و کارت امضای بانکی
– باز کردن حساب بانکی شرکت
– آگاه نمودن سازمان امور مالیاتی روسیه از شماره حساب شرکت و نامه تایید آن
– ثبت شرکت در مرکز کسب و کارهای مسکو

مرحله ثبت شرکت در روسیه

بر اساس قوانین این کشور، می توان چهار گونه شرکت شامل شرکت روسی، شرکت مشترک خارجی- روسی، شرکت خارجی و شرکت بدون نشانی حقوقی را در این کشور به صورت رسمی ثبت کرد:
۱) شرکت صد درصد روسی: در این شرکت کلیه سهامداران روس هستند و ساده ترین نوع ثبت شرکت به شمار می آید. حداقل سرمایه برای ثبت این گونه شرکتها ششصد دلار است و قابل انتقال به هر شخص خارجی یا روس می باشد.
۲) شرکت مشترک خارجی- روسی: سهامداران این شرکتها ترکیبی از اتباع روس و خارجی هستند. شرکت یا شخص خارجی باید از کشور مبدا مجوز کار بازرگانی (کارت بازرگانی یا شرکت مورد تایید) داشته باشد. در این گونه شرکتها، مسئولیت ها تقسیم می شود و یا به طور کامل در اختیار طرف خارجی قرار می گیرد و هر یک از سهامداران خارجی یا داخلی می توانند شخص حقیقی یا حقوقی باشند.
۳) شرکت خارجی: سهامداران این شرکت اتباع خارجی هستند. ممکن است شرکت خارجی نماینده شرکت خارجی دیگری در خاک روسیه باشد. شرکت خارجی باید تمام مدارک خود را ترجمه کرده و به تایید وزارت خارجه برساند و سپس از وزارت بازرگانی روسیه مجوز دریافت کرده و در این کشور ثبت رسمی شود. هزینه ثبت شرکت خارجی پانصد تا هزار دلار است، دو هفته زمان می برد و دریافت مدارک لازم نیز در حدود هفتصد تا هزار دلار هرینه می برد.
۴) شرکت بدون نشانی حقوقی: این شرکت ها برای فعالیتهای تجاری خرد و محدود کاربرد دارند و بیشتر حالت پروانه کسب دارند. این شرکتها نیازی به مکان، شماره حساب ارزی و روبلی و ارایه گزارش مالیاتی مفصل ندارند و تنها سالیانه مبلغ معینی را به عنوان مالیات پرداخت می کنند.

ملاحظات مهم در تنظیم مفاد قرارداد:

– ضمیمه نمودن کپی اسناد دو شرکت به قرارداد و مهمور شدن اسناد هر یک توسط دیگری
– درج نمودن یک بند در خصوص ضرر و زیان در صورت عملی نشدن قرارداد در هر یک از مراحل
– درج ماده ای به عنوان مکانیزم حل اختلاف در قرارداد
– ثبت و ضبط نسخه ای از قرارداد در مراجع و نهادهای دولتی یا اتاقهای بازرگانی دو کشور
– درخواست تضمین بانکی از بانکهای معتبر در قبال هر گونه پیش پرداخت
– درج شرط تحویل کالا حتی المقدور قبل از گمرک روسیه
– درخواست مدرکی مبنی بر موجود بودن کالا در انبار یا گمرک یا تاییدیه کارخانه
– تنظیم قرارداد به زبان انگلیسی و درج شرطی مبنی بر تفسیر قرارداد بر اساس زبان انگلیسی
– امضای قرارداد در مکانهای خاص مثل سفارتخانه یا با حضور اشخاص خاص مثل دیپلماتها
– درج مشخصات کامل دو شرکت و نیز شرایط و نحوه انجام معامله در قرارداد
– استفاده از مشاوره های حقوقی و تجاری از اشخاص ذیربط
– استفاده از پیوستهای لازم مثل جدول زمانی تحویل کالا در قرارداد
– امضای قرارداد پس از رویت امکانات، پرسنل و محلهای فیزیکی شرکت طرف قرارداد.

نحوه افتتاح حساب غیر مقیم در بانک های روسی :

– برخی مدارک زیر قبل از تحویل به بانک روسی مورد نظر باید به زبان روسی ترجمه رسمی شده و سپس به تایید سفارت روسیه در تهران برسد.
– اساسنامه (۲سری)
– شرکت نامه (۲سری)
– گواهی مالیاتی
– نمونه مهر و امضا شرکت در فرم مخصوص بانک
– مدارکی که صلاحیت شخص صاحب امضا در فرم مخصوص بانک را تایید می نماید
– درخواست برای افتتاح حساب
– تکمیل و تایید قرارداد حساب بانکی (۲سری)
– کپی برابر اصل شده گذرنامه شخصی که حساب شرکت را مدیریت می کند (۲سری)
– تکمیل پرسشنامه
– وکالتنامه شخصی که از طرف شرکت حساب را افتتاح می نماید
– جواز فعالیت

نحوه تاسیس دفتر نمایندگی شرکت در روسیه:

– اساسنامه شرکت
– شرکت نامه شرکت
– درخواست تاسیس نمایندگی(حاوی اطلاعات شرکت و هدف از تاسیس نمایندگی، آدرس و شماره های تماس و اطلاعات در مورد تجارت با روسیه)
– مصوبه شرکت مبنی بر ایجاد نمایندگی در روسیه
– مقررات تدوین شده برای اداره دفتر نمایندگی از سوی شرکت مادر
– توصیه نامه بانکی مبنی بر خوش حسابی
– توصیه نامه دو شرکت روسی
– وکالتنامه به نام شخصی که فرایند تاسیس دفتر نمایندگی را پیگیری می کند
– تکمیل پرسشنامه

انواع ثبت شرکت در روسیه

پنج نوع شرکت در روسیه موجود است:
۱- شرکت با مسئولیت محدود یا به اختصار OOO
۲- شرکت سهامی خاص، با سهام بسته شده یا به اختصار ZAO
۳- شرکت سهامی عام، با سهام باز یا به اختصار OAO
۴- شاخه یا شعبه ای از یک شرکت خارجی
۵- شرکت کارافرینی فردی خصوصی

ویژگی های اصلی شرکت OOO و OAO :

– حداقل سرمایه اولیه شرکت OOO برابر ۱۰۰۰۰ روبل روسی است.
– حداقل سرمایه اولیه شرکت OAO برابر با ۱۰۰۰۰۰ روبل روسی است.
– هر دو شرکت جزء شرکت های محبوب و معمول روسی هستند.
– حداقل به یک سهامدار و یک مدیر نیاز است.
– شرکت می تواند یک یا چندین (حداکثر ۵۰ نفر) عضو داشته باشد؛ اما محدودیتی در ملیت سهامداران نیست.
– حداقل ۵۰% از سرمایه اولیه باید در بانکی ذخیره شود.
شرکت های روسی ساختار مدیریتی ۳ خطی دارند.
– مجمع عمومی سهامداران
– صورتجلسه هیئت مدیره
– صورتجلسه اجرایی

مجمع عمومی سهامداران بالاترین مرحله مدیریتی است و حداقل باید هر سال ۱ بار برگزار شود. هیئت مدیره باید از تصمیمات مجمع عمومی سهامداران تبعیت کند و مدیران اجرایی باید بر اساس منشور قوانین سازمان عمل کنند.

اگر یک شرکت روسی قصد داشته باشد فردی خارجی را استخدام کند باید اجازه نامه ویژه ای داشته باشد. همه کارمندان خارجی باید اجازه کار از شرکت متبوع خود را داشته باشند، همچنین ویزای کار جداگانه مورد نیاز است.

مدارک لازم جهت ثبت شرکت در روسیه

۱- گذرنامه و کپی گذرنامه سهامدار (در صورتی که مؤسسان بیش از یک نفر باشند، کپی پاسپورت تمام مؤسسان)
۲- کپی آخرین ویزای روسیه در صورت موجود بودن
۳- ترجمه رسمی گذرنامه و خرید آدرس حقوقی و آماده سازی اساسنامه و مدارک
۴- حضور جهت مراجعه به دفتر اسناد رسمی برای امضای مدارک و حضور در اداره مالیات برای تحویل مدارک و پس از ۷ روز شرکت ثبت می گردد.
۵- دریافت کد اقتصادی و مالیاتی و آماده سازی مهر برای شرکت
۶- حضور جهت افتتاح حساب بانکی
۷- اسم شرکت ( به غیر از اسامی ارگانهای دولتی)
۸- زمینه فعالیت شرکت که در اساسنامه می بایست همه فعالیتها ذکر شود.
۹- نشانی محل اقامت دائم و ثبت شده
۱۰- شناسنامه شخص مقیم روسیه (فتوکپی)، مدیرعامل فقط باید شهروند روسیه باشد، در آینده امکان تغییر مدیریت وجود دارد.
۱۱- لازم است که امضای یک تن از مؤسسین در دفترخانه اسناد رسمی (در روسیه) گواهی شود.
۱۲- در صورت عدم امکان حضور فرد در سازمان های مربوطه در محل ثبت شرکت مدارک زیر نیز به مدارک مذکور اضافه می گردد:
– وکالتنامه رسمی برای شرکت مجری – ترجمه رسمی تأیید شده وکالتنامه
– وکالتنامه رسمی برای نماینده مؤسس – ترجمه رسمی تأیید شده وکالتنامه
– شرکت های خارجی محدودیتی در استخدام ندارند و میتوانند به راحتی فرد مورد نظر خود را استخدام کنند، نیروی کار تحصیلکرده و کارآزموده نیز در دسترس است. اما در صورتی که شرکت قصد جذب کارمندان خارجی را داشته باشد، می بایست الزاما کارمندان مذکور را از بین خارجیانی که مجوز رسمی کار در روسیه را دارا می باشند انتخاب نماید و در صورت عدم دارا بودن مجوز، شرکت موظف است قبل از استخدام، مجوز لازمه را برای آنها از ارگان های ذیربط اخذ نماید.

برای نحوه محاسبه مالیات در روسیه می توان گزارش های ماهانه را تنظیم و برای ارائه گزارش های مالیاتی استفاده نمود. مالیات بر سود باید هر ۳ ماه یک بار پرداخت شود. گزارش مالیات بر ارزش افزوده باید هر ماه ارائه شود.

هزینه های ثبت شرکت در روسیه:

– تنظیم اساسنامه، فرم های مخصوص ثبت شرکت، فرم اداره مالیات و…
– واریزی های دولتی جهت ثبت شرکت
– هزینه وکالت نامه محضری در صورت نیاز
– دستمزد مترجم رسمی برای حضور در محضر
– مراجعه به اداره آمار، بیمه بازنشستگی، بیمه تامین اجتماعی، بیمه درمان و اخذ گواهی‌های مربوطه
– ساخت دو عدد مهر برای شرکت

اخذ ویزای کار

به عنوان یک مدیر خارجی تا یک ماه بعد از ثبت شرکت باید برای جواز کار اقدام کنید. این مرحله حدود ۳ ماه به طول می انجامد، اما می توانید بلافاصله بعد از ثبت شرکت و افتتاح حساب بانکی، فعالیت قانونی شرکت خود را آغاز کنید. این جواز باید هر سال تمدید شود و بر اساس آن می توانید ویزا و اقامت روسیه را بگیرید.
هزینه اجاره دفتر کار مجازی بستگی به شهر و مکان دفتر متغیر می باشد.

ثبت نمایندگی در روسیه

شرکت خارجی می تواند از طریق نمایندگی به فعالیت تجاری در روسیه بپردازد. نمایندگی شرکت خارجی به عنوان شخص حقوقی مستقل نمی باشد و منافع شرکت خارجی در روسیه را دنبال می کند. مدیر نمایندگی توسط شرکت خارجی تعیین می شوند و براساس وکالت نامه اقدام می کند. مهم ترین وظایف نمایندگی گسترش تجارت، معرفی و دفاع از منافع شرکت خارجی می باشد. نمایندگی حق انجام فعالیت تجاری مستقلانه را ندارد.

نمایندگی ها در اتاق ثبتی دولتی وزارت دادگستری فدراسیون روسیه و یا اتاق بازرگانی و صنعتی روسیه ( در شرایط رسمی شدن تاثیر می گذارد) به ثبت می رسند. علاوه بر تایید، فرایند ثبت نمایندگی شامل ثبت در ارگان های مالیاتی، سازمان های آمار و صنوق های دولتی خارج از بودجه و همچنین افتتاح حساب های بانکی می باشد.

مدارک ضروری جهت افتتاح نمایندگی:

– گواهی تاسیس/ رسید از فهرست بازرگانی/ سند مشابه دیگر
– قرارداد تاسیس و اساسنامه
– گواهی محل ثبت شده شرکت یا مدارک دیگری که مکان شرکت را تایید می کنند
– توصیه نامه از بانک در خصوص استحکام مالی شرکت
– گواهی ثبت مالیاتی با درج شماره مالیات دهنده
– مقررات تدوین شده برای اداره دفتر نمایندگی از سوی شرکت مادر
– گواهی (تصمیمی) که اختیارات مدیر نمایندگی را در خصوص معرفی شرکت به اشخاص سوم تایید می کند
– درخواست تاسیس دفتر نمایندگی (بایستی حاوی اطلاعات شرکت، نام کامل نمایندگی، اهداف تاسیس نمایندگی، آدرس و شماره های تماس و اطلاعات در مورد تجارت با روسیه باشد)
– وکالتنامه به شخصی که فرایند تاسیس دفتر نمایندگی را پیگیری می کند
– توصیه نامه دو شرکت روسی
– آدرس ثبت شده محل نمایندگی
– نام کامل مدیر نمایندگی, رونوشت گذرنامه او، مدت زمان اختیارات، آدرس محل اقامت و تابعیت
– نام بانک و آدرس آن (تلفن) یا شخص رابطی که حساب های نمایندگی به نام او باز خواهند شد

مدت زمان تقریبی تشکیل نمایندگی ۲ ماه (پس از دریافت تمامی مدارک و اطلاعات خواسته شده از متقاضی) می باشد.

افتتاح شعبه در روسیه

شرکت خارجی می تواند از طریق شعبه به فعالیت تجاری در روسیه بپردازد. شعبه شرکت خارجی شخص حقوقی مستقل نمی باشد. مدیر نمایندگی توسط شرکت مقرر می شود و بر پایه وکالت نامه اقدام می کند.

شعبه شرکت خارجی از زیرمجموعه های این شرکت می باشد که تمامی یا بخشی از فعالیت های آن را انجام می دهد. شعبه حق انجام فعالیت تجاری مستقلانه را دارد.
شعبه ها باید در اتاق ثبتی دولتی وزارت دادگستری فدراسیون روسیه تایید شده باشند. علاوه بر تایید، فرایند ثبت شعبه شامل ثبت در ارگان های مالیاتی، سازمان های آمار و صندوق های دولتی خارج از بودجه و همچنین افتتاح حساب های بانکی می باشد.

قراردادها

قراردادها بر اساس نمونه قراردادهای رسمی که در کتابی که به این نام از طرف وزارت توسعه روابط اقتصادی چاپ می شود تنظیم می گردد. در این کتاب برای هر نوع معامله نسخه ای نمونه آورده شده است. در قراردادها اطلاعاتی که درج می شود شامل این موارد است:
۱- اسامی مسئولین و نوع مسئولیتشان
۲- موضوع و مدت اعتبار معامله
۳- شرایط و مدت پرداخت
۴- تعهدات طرفین
۵- نحوه حل اختلاف و امور قضائی

خدمات اتاق بازرگانی روسیه

صدور گشایش نمایندگی شرکتها و سازمانهای خارجی در فدراسیون روسیه یکی از وظایف اصلی اتاق بازرگانی روسیه محسوب می شود که این کار توسط دپارتمان همکاری با افراد حقوقی و نمایندگی ها صورت می گیرد. نحوه گشایش نمایندگی شرکت خارجی از طریق قانونی بر اساس قوانین اتاق صنایع و بازرگانی فدراسیون تنها توسط بانک مرکزی و اتاق صنایع و بازرگانی روسیه امکان پذیر است. در عرض بیست سال گذشته بیش از ۵۶۰۰ شرکت خارجی از ۹۸ کشور جهان مجوز گشایش نمایندگی را در فدراسین روسیه دریافت نموده اند. ایجاد نمایندگی اجازه می دهد که شرکت خارجی با کمترین هزینه شخصی و ریسک بتواند در روسیه با پارتنرهای کاری خود ارتباط برقرار نموده و امور بازاریابی و عقد قرارداد را انجام دهد.

مجوز گشایش نمایندگی شرکت خارجی توسط اتاق بازرگانی روسیه به مدت یک، دو و سه سال داده می شود. در ادامه شرکت می تواند به منظور اخذ مجوز دوباره برای دوره جدید یک، دو و یا سه ساله اقدام نماید. شرکتهای ایرانی که مجوز گشایش را از اتاق بازرگانی دریافت می نمایند، می توانند از کمکهای دیگر بخشهای اتاق در زمینه ارتباط کاری با پارتنرهای روسی در کل کشور روسیه برخوردار شوند. شبکه اتاقهای بازرگانی روسیه شامل ۱۷۴ اتاق و ۲۰۴ اتحادیه کارفرمایان و بیش از ۶۰ شورای تجاری ارتباطات اقتصاد خارجی با کشورهای مختلف و ۳۴ کمیسیون فعال در بخشهای گوناگون تجاری است که زیر ساخت خدمات رسانی به کارفرمایان روسیه را انجام می دهد. اتاق صنایع بازرگانی روسیه نه تنها حضور شرکتهای ایرانی را در روسیه قانونی می داند بلکه طیف بزرگی از خدمات را ارائه می دهد.

کلیه بخشهای زیر مجموعه اتاق بازرگانی روسیه خدمات مربوط به فعالیتهای امنیتی اقتصادی، خدمات داوری و دادگاهی، خدمات دلالی و واسطه گری، خدمات مجوز کالایی، صدور و ارائه مجوزهای کارنه ( معاف از حقوق گمرکی بین راهی)، برگزاری نمایشگاه (توسط شرکت سهامی خاص اکسپوسنتر)، اجاره مکانها و واحدهای تجاری (توسط مرکز بین المللی بازرگانی) ارائه خدمات بازرسی کارشناسی مستقل ( توسط اتحادیه بازرسان)، خدمات و کمک رسانی حقوقی و ثبت اختراع ( شرکت سایوز پاتنت) را انجام می دهند. از جمله فعالیتهای دیگر اتاق بازرگانی می توان به صدور کارتهای شناسایی برای کارمندان خارجی شرکتها و کمک به دریافت روادیدهای کاری چند بار وررود برای اعضای کارمندان شرکتها و خانواده های آنها اشاره نمود. اطلاعات تکمیلی در http://tpprf.ru/ru/ موجود می باشد.

تکنیکهای مذاكره تجاری با روس ها:

۱. مذاکره کنندگان روسی به زمان و وقت شناسی اهمیت نمی دهند آنها گاه به عنوان تاکتیک دیر در جلسات حاضر می شوند. آنها خود را مقید به چارچوب‌های زمانی و ضرب الاجل نمی کنند و فرایند مذاکره را تا جایی که بتوانند کش می دهند. آنها خصوصاً در مرحله اول مذاکره سعی می کنند از حریف خود اطلاعات بگیرند.
۲. با اینکه روس ها معامله گرا هستند اما تا طرف های خود را کاملاً نشناسند یا آنها کار نمی کنند. روس ها وقت زیادی را صرف شناخت طرف مقابل و آشنایی با مسائل شخصی و خانوادگی وی می کنند اما اصل رابطه برایشان اهمیتی ندارد و نگاهشان به رابطه کوتاه مدت است.
۳. در سبک برخورد روس ها نسبتاً رسمی و خشک هستند. خیلی اهل مزاح نیستند و همتایان خود را با نام فامیل صدا می کنند.
۴. روس ها در مجموع بیشتر درون گرا هستند تا برون گرا بسیاری از اوقات سخنان آنها مبهم و اسرار آمیز است که با اندکی زبان بدنی سعی می کنند آن را رساتر نمایند. تماس چشمی کوتاه با مخاطبین خود برقرار می کنند. فاصله بدنی معمولی را رعایت می کنند. در صورتی که در بین مذاکرات با مخاطب خود تماس بدنی برقرار نمایند مثلاً دست به پشت کسی بزنند این امر نشانه اعتماد پیدا کردن آنها ست.
۵. مذاکره کنندگان روسی ابتدا بر روی یک چارچوب کلی کار می کنند و سپس به جزئیات می پردازند. در واقع آنها از کل شروع می کنند و به جز می رسند.
۶. روس ها در مذاکرات خصوصا” در مراحل اولیه چندان اهل سازش و توافق نیستند و به راحتی راه نمی‌آیند. حتی ممکن است سازش و توافقات طرف خود را با اقدام متقابل پاسخ ندهند. آنها سازش را ناشی از ضعف می دانند.
۷. روس ها در اتخاذ مواضع و بیان درخواست ها موضع سرسختانه ای دارند. معمولاً” درخواست ها و پیشنهادات اولیه آنها حداکثری است. در بیان مواضع بسیار ایده آلیست هستند نه واقع نگر . معمولاً منتظر می شوند تا همتایشان پیشنهاد اولیه را بدهد.
۸. روس ها معمولاً به عنوان تاکتیک از سکوت و وقفه های طولانی استفاده می کنند تا حریف خود را به هم بریزند. آنها همچنین ممکن است برای کسب اهداف خود مذاکره را به بن بست بکشانند و سرسختی نشان دهند.
۹. نگرش روس ها به مذاکره برد-باخت است. در واقع آنها صحنه مذاکره را صحنه جنگ می دانند که یک طرف در آن پیروز می شود و طرف دیگر شکست می خورد.
۱۰. سیستم حقوقی در روسیه حمایت چندانی از مذاکره کنندگان خارجی نمی کند، لذا در مذاکرات تجاری اصل این است که هر چه می توان افراد ذی نفوذ بیشتری را در ارگان ها و نهاد های ذی ربط در اختیار داشت.
۱۱. فرایند مذاکره و تصمیم گیری در روسیه بسیار کند است. از این روست که مک دونالد بعد از ۱۴ سال مذاکره با روس ها توانست اولین شعبه خود را در این کشور افتتاح نماید.
۱۲. روس ها بسیار خانواده گرا هستند و یکی از موضوعاتی که مورد پرسش آنها قرار می گیرد مسائل خانوادگی و شخصی طرف های مقابل است. علاوه بر این برای برقراری ارتباط شخصی با روس ها می توان در مورد تغییرات در روسیه/ اوضاع اقتصادی/ جنگ جهانی دوم و اوضاع سیاسی بحث نمود. در مقابل روس ها دوست ندارند در مورد مسائل زیر با آنها صحبت شود: تزار و پادشاهی در روسیه/ مذهب/ اقلیت های قومی/ مقایسه روسیه با کشور های پیشرفته و مقایسه مسکوو سن پیترزبورگ.
۱۳. مذاکره کنندگان روسی خصوصاً دیپلماتهای این کشور بسیار مطلع و در کار خود خبره هستند. در بسیاری از اوقات نسبت به تاریخ و فرهنگ کشور همتای خود از خود وی مطلع تر هستند.
۱۴. روس‌ها با اختیارات محدودی در پای میز مذاکره حاضر می شوند و برای موارد مهم باید با مافوق های خود هماهنگی های لازم را صورت دهند.
۱۵. روس ها به هیچ وجه اهل خطر و ریسک نیستند و از موقعیت های مبهم گریزانند. مادامی که به جمع‌بندیهای دقیق نرسند و تمامی تایید ها را از مقامات مافوق خود دریافت نکنند، تصمیم نمی گیرند. در نتیجه بسیار کم انعطاف هستند