تحریم روسیه توسط اتحادیه اروپا بهترین گزینه برای کریدورهای ایران
با توجه به تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه و کاهش احتمال موفقیت کریدور شمال ـ جنوب ، کریدور جنوب ـ غرب می‌تواند بهترین آلترناتیو برای کریدورهای ترانزیتی ایران باشد .
اخیرا ۵ کشور ایران ، آذربایجان ، گرجستان اوکراین و لهستان توافقنامه ای با حضور مدیران عامل راه آهن های این کشور به امضا رساندند که به کریدور جنوب ـ غرب مشهور شد این کریدور از بندر بمبئی در هند (جنوب) شروع شده و تا «پوزنان» لهستان (غرب) ادامه می یابد .
دبیرخانه و کارگروه این کریدور در شرکت راه آهن (تهران) تشکیل و فعالیت آن آغاز شده است . ولی کشور میزبان برگزاری نشست های مربوطه ، آذربایجان بود . کشورهای شرکت کننده در نشست های متعدد مربوط به این کریدور ، در خصوص تنظیم و تصویب تعرفه های حمل بار در مسیر بمبئی ـ بندرعباس ـ آستارا و همچنین نرخ این تعرفه ها در ادامه مسیر به سمت کشورهای آذربایجان ، گرجستان ، اوکراین و لهستان با یکدیگر به توافق رسیدند .
نیم نگاهی به صنعت حمل و نقل لهستان ؛ هاب ترانزیتی اروپا
صنعت حمل و نقل و ترانزیت بین المللی به عنوان یکی از صنایع و منابع بزرگ لهستان به حساب می آید . این صنعت تقریبا سالانه درآمدی معادل ۵۷ میلیارد دلار را برای لهستان به ارمغان می آورد . این کشور هفتمین قدرت ترانزیت اتحادیه اروپا به حساب آمده که تنها در سال ۲۰۱۵ ، دستکم ۱.۸ میلیارد تن کالا از طریق مسیرهای ترانزیت ترکیبی این کشور جابه جا شده است .
اگرچه حمل و نقل جاده ای بیشترین سهم بازار ترانزیت لهستان را به خود تخصیص داده ، اما سهم راه آهن از این بازار پر سود نیز درخور توجه است . در سال ۲۰۱۵، حدود ۱۴ درصد از بار جابه جا شده (معادل ۲۲۸ میلیون تن) در مسیرهای ترانزیتی لهستان از طریق ۱۹ هزار و ۲۳۱ کیلومتر خطوط راه آهن این کشور انجام شده است .
ترمینال باری بین المللی ریلی ـ جاده ای پوزنان واقع در نزدیکی مرز با بلاروس ، اواخر سال ۲۰۱۳ میلادی با ظرفیت ۲۶ هزار تن بار در سال افتتاح شده و مورد بهره برداری قرار گرفت . ترمینال باری مالازویچ نیز در سال ۱۹۷۵ در غرب لهستان افتتاح شده که قدیمی ترین و البته بزرگ ترین ترمینال باری لهستان به شمار می آید . ظرفیت بار حمل شده سالانه ترمینال مالازویچ نیز حدود ۴۰ هزار کانتینر در سال اعلام شده است .
کریدور جنوب ـ غرب جایگزین مناسب کریدور شمال ـ جنوب
اگرچه وزارت راه و شهرسازی و سایر نهادهای سیاست گذار در حوزه ترانزیت و تجارت خارجی ایران بیشترین سرمایه گذاری را بر روی کریدور شمال ـ جنوب شامل بندر بمبئی ، بندرعباس ، جمهوری آذربایجان و سپس روسیه و نهایتا هلسینکی (پایتخت فنلاند) برنامه ریزی کرده اند ، اما با توجه به سرد شدن روابط اروپای غربی و شمالی با روسیه ، از میزان کارآیی این پروژه کاسته شده است .
این در حالی است که با توجه به اینکه لهستان به دلیل قرار گرفتن در حد فاصل اروپای شرقی و غربی یکی از هاب های ترانزیتی اروپاست ، می توان با فعال کردن کریدور جنوب ـ غرب به درآمدهای ترانزیتی ریلی و جاده ای افزود .
نقش اصلی کریدور جنوب ـ غرب تحقق حمل و نقل کالا بین کشورهای اتحادیه اروپایی و هند است . این کریدور از کشورهای ایران ، جمهوری آذربایجان ، گرجستان ، اوکراین و لهستان عبور می کند و زمان ارسال کالا بین اروپا و هند را کاهش می دهد و کالاها از این مسیر ترانزیتی ۱۵ روزه به مقصد می رسند .
کریدور جنوب ـ غرب ؛ عامل افزایش تجارت ایران و اسکاندیناوی
مهدی ترابی کارشناس حمل و نقل بین الملل درباره کریدور جنوب ـ غرب با اشاره به اهمیت یافتن جایگزین مناسب برای کریدور شمال ـ جنوب تا زمان رونق یافتن اقتصاد روسیه و بازاریابی مناسب برای این کریدور ، اظهار کرد : به نظر می رسد کریدور جدید جنوب ـ غرب نه تنها فرصت هایی جدید و قابل توجه در ترانزیت بین المللی کشورمان به خصوص در دوران پسابرجام به وجود می آورد ، بلکه تا حد زیادی نیز از نقایص ایجاد شده ناشی از تحریم های اتحادیه اروپا علیه روسیه در مسیر کریدور شمال ـ جنوب خواهد کاست .
وی ادامه داد : همچنین استفاده از مسیر ترانزیت بین المللی لهستان به عنوان بزرگترین هاب ترانزیتی اروپا و موقعیت سوق الجیشی مناسب این کشور و دسترسی به بازارهای کشورهایی همچون آلمان (از سمت غرب) و منطقه اسکاندیناوی (از سمت شمال) از دیگر نکات مثبت موجود بر سر راه کریدور ترانزیتی جنوب ـ غرب است که باید آن را مورد توجه قرار داد .
این کارشناس ترانزیت بین الملل کالا در خصوص اثرگذار بودن فعال شدن کریدور جنوب ـ غرب بر اقتصاد داخلی خاطرنشان کرد : با توجه به وضعیت اقتصادی مناسب کشورهای حوزه اسکاندیناوی همچون سوئد ، نروژ و فنلاند و همچنین وابستگی بخش عمده ای از صنایع سنگین و فولاد صنعتی مورد نیاز کشور به این کشورها به خصوص سوئد ، اهمیت فعال شدن این کریدور دو چندان خواهد شد .
